بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ

لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّهَ إِلّا بِاللّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ،  الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِین وَ الصَّلَاهُ وَ السَّلَامُ عَلَى سَیِّدِنَا وَ نَبِیِّنَا أبوألقاسِمِ مُحَمَّدٍ، الّلهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ و عَجّل فَرَجَهم.  وَ عَلی آلِهِ الطَیِّبینَ الطَّاهِرِین، سِیَّمَا بَقیَّهِ الله فِی الأرَضین فَااللَّعْنَهُ اللَّهِ ‏ْعَلَى أَعْدَائِهِمْ أَجْمَعِین

قال الله تبارک وتعالی:  یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَکُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ.

بحث ما در تفسیر قرآن کریم بود،سوره مبارکه حمد را مطرح می کردیم،تا ایاک نستعین مطالبی ذکر شد،یعنی تفسیر تا این آیه بیان شد.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ مَالِکِ یَوْمِ الدِّینِ إِیَّاکَ نَعْبُدُ وإِیَّاکَ نَسْتَعِین

امشب آیه شریفهُ اهدِنَا الصِّرَاطَ المُستَقِیمَ را مورد بحث قرار میدهیم که در یک روایتی که در عیون اخبار الرضا ،عیون کتاب معتبری است از مرحوم شیخ صدوق هست،در یک روایت معتبری امام رضا علیه السلام از امیر المومنین ،وامیرالمومنین علیه السلام از رسول خدا،ورسول خدا از خدا،یعنی حدیث،حدیث قدسی است.

روایتی را نقل می کنم که یک مقداری ازآن را من برایتان می خوانم بعد وارد بحث می شوم،این روایت آدرسش در عیون هست،البته مرحوم علامه طباطبایی هم در تفسیر المیزان این روایت را آورده،روایت این است،خدای تبارک وتعالی می فرماید: قَسَمْتُ فَاتِحَهَ اَلْکِتَابِ بَیْنِی وَ بَیْنَ عَبْدِی ،من سوره حمد را به دوقسمت تقسیم کردم،خود خدا می فرماید،من سوره حمدرا به دوقسمت تقسیم کردم،نصفش مال خودم ،نصفش برای بنده، فَنِصْفُهَا لِی وَ نِصْفُهَا لِعَبْدِی وَ لِعَبْدِی ،نیمی از سوره حمد متعلق به من است و نیم دیگرش متعلق به بنده ی من است،منظورش این است که تا ایاک نستعین مربوط به خداست،تعریف خداست،کمک از خداست،عبادت خداست،از اهدنا الصراط المستقیم،تقاضاهای عبد است،یعنی سوره حمد را خدا می فرماید :دوبخش کردم،بخشی برای خودم ، بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ مَالِکِ یَوْمِ الدِّینِ إِیَّاکَ نَعْبُدُ وإِیَّاکَ نَسْتَعِینُ ،این مال من است چون صحبت از خداست،خدا مالک یوم الدین است،خدا رحمان است،خدا رحیم است،خدا رب العالمین است،خدا را عبادت می کنیم،بخش دومش مال بنده است،اهدِنَا الصِّرَاطَ المُستَقِیمَ ،تقاضاست،خدایا ما را به راه مستقیم هدایت کن،بعد خیلی جالب است این حدیث طولانی است،من همه را نمی خوانم ،خلاصه می کنم ،در این حدیث قدسی،خدا می فرماید:اذا قال العبد، «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ»وقتی بنده سوره حمد را شروع می کند،حالا در نماز یا غیر نماز،وقتی می گوید:بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ قال الله:خدا می فرماید: بَدَأَ عَبْدِی بِاسْمِی ،خدا می فرماید:بنده اسم مرا آورد گفت: بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ،حالا من خدا چه می کنم، أُتَمِّمَ لَهُ أُمُورَهُ وَ أُبَارِکَ لَهُ فِی أَحْوَالِهِ  ،حالا که گفت بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ،من برکت به زندگیش می دهم،کارهایش را کامل می کنم،نمی گذارم ناقص باشد،چون گفت بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ،بعد می فرماید: إِذا قَالَ العَبْد الْحَمد لله رب الْعَالمین ،وقتی بنده می گوید الْحَمد لله رب الْعَالمین ،یعنی سوره حمد یک گفتمانی است بین بنده وخدا،طبق این حدیث،خیلی حدیث زیبایی است،

۱-وقتی بنده می ایستد می گوید:

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ،خدا می فرماید:بنده من تو نام مرا آوردی،من هم به تو برکت می دهم.

۲-وقتی می گوید: الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ،قال الله: حَمِدَنِی عَبْدِی،بنده من توحمد مرا گفتی، عَلِمَ أَنَّ اَلنِّعَمَ اَلَّتِی لَهُ مِنْ عِنْدِی،اقرار کردی نعمت هایی که داری مال من است مال خودت نیست،  أُشْهِدُکُمْ أَنِّی أُضِیفُ لَهُ إِلَى نِعَمِ اَلدُّنْیَا نِعَمَ اَلْآخِرَهِ ،من خدا هم شهادت می دهم،گواهی می دهم که هم در دنیا به تو نعمت بدهم هم در آخرت،دنیا وآخرت به تو نعمت بدهم،حالا که گفتی الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ.

۳- :إذا قالَ الْعَبدُ: الرَّحمنِ الرَّحیمِ ،وقتی می گوید الرَّحمنِ الرَّحیمِ ،ببینید این ها را اگر آدم توجه کند،حضور قلبش در نماز زیاد می شود،که مثلا دارد با خدا حرف می زند،بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ در ذهنش بیاید که خدا می گوید:تو نام مرا بردی به تو برکت می دهم، الحمدُ للهِ رَبِّ العالَمین ،در ذهنش بیاید که خدا می گوید:تو شکر نعمت هایم را به جا آوردی،منم نعمت دنیا وآخرت به تو می دهم،وقتی می گوید: الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ،قال الله،خدا می گوید: شَهِدَ لِی بِأَنِّی اَلرَّحْمَنُ اَلرَّحِیمُ ،بنده من شهادت داد من رحیم هستم من ُمهربان هستم، أُشْهِدُکُم من هم شهادت می دهم که ْ لَأُوَفِّرَنَّ مِنْ رَحْمَتِی حَظَّهُ،تا می توانم رحمتم را شامل او کنم،ببخشمش ،بیامرزمش،حالا که گفت الرحمن الرحیم،من خدا هم تضمین می کنم که رحمتم را در زندگی شاملش کنم.

۴-َإِذَا قَالَ عبدی، مٰالِکِ یَوْمِ اَلدِّینِ ،وقتی بنده می گوید،مالک یوم الدین،قال الله،خدا می فرماید: أُشْهِدُکُمْ کَمَا اِعْتَرَفَ أَنِّی أَنَا مَالِکُ یَوْمِ اَلدِّینِ لَأُسَهِّلَنَّ یَوْمَ اَلْحِسَابِ حسابه،حالا که این شهادت داد من مالک یوم الدین هستم،من صاحب روز قیامت هستم،من خدا هم گواهی می کنم که روز قیامت حساب رسی او را آسان کنم ،ببینید چقدر دراین سوره حمد حرف است،این حدیث حدیث قدسی است،چقدر خداوند تبارک وتعالی،لطف در این سوره حمد دارد،به ازای هر کلمه که شما در سوره حمد می گویید،خدا یک جوابی می دهد،عرض کردم این روایت را اگر راحت خواستید پیدا کنید،تفسیر المیزان،علامه طباطبایی آورد،در عیون اخبار الرضا هم هست،هر کلمه ای که می گوید،خدا یک پاسخ می دهد،وقتی بنده من می گوید، مَالِکِ یَوْمِ الدِّین،منم شهادت می دهم که لَأُسَهِّلَنَّ یَوْمَ اَلْحِسَابِ حِسَابَهُ،روز قیامت حساب رسی اورا آسان می کنم.

۵- َإِذَا قَالَ العبد:إِیّٰاکَ نَعْبُدُ ،وقتی می گوید إِیّٰاکَ نَعْبُدُ ،قَالَ اَللَّهُ ،خدا می گوید:صَدَقَ عَبْدِی ،راست می گوید،إِیَّایَ یَعْبُدُ ،این مرا دارد عبادت می کند،أُشْهِدُکُمْ،منم شهادت می دهم که ثواب این عبادت را بی شمار به او بدهم،من هم شهادت می دهم که نگذارم  لَأُثِیبَنَّهُ عَلَى عِبَادَتِهِ ثَوَاباً، یَغْبِطُهُ کُلُّ مَنْ خَالَفَهُ فِی عبادته،ثوابی به او می دهم که بت پرست ها،مشرک ها،آن هایی که عبادت غیر خدا کردند،حسرت بخورند روز قیامت،بگویند چه اشتباهی کردیم،کاش که عبادت خدا را می کردیم.

۶- إِذَا قَالَ «وَ إِیّٰاکَ نَسْتَعِینُ »وقتی می گوید وایاک نستعین، قَالَ اَللَّهُ ،خدا می فرماید:بِیَ اِسْتَعَانَ،بنده ام از من کمک خواست،گفت ایاک نستعین، أُشْهِدُکُمْ ،من هم شهادت می دهم ،لَأُعِینَنَّهُ عَلَى أَمْرِهِ ،هرچقدر نیاز داشته یاریش کنم،ببینید این حدیث را اگر آدم بنویسد تابلو کند در مسجدها ،من توصیه می کنم ،این حدیث را باترجمه بزنند،مردم وقتی سوره حمد می خوانند،قبل ازآن نگاه کنند به این حدیث،توجه پیدا کنند که در هر آیه ای از سوره حمد،خدا یک پاسخی به بنده می دهد که من ،شش تا را تا اینجا عرض کردم.

۷-می فرماید که،عنایت دارید که سوره مبارکه حمد معروف است به فاتحه الکتاب هفت آیه است،آیه ششم وهفتم،اذا قال عبدی: « اِهْدِنَا اَلصِّرٰاطَ اَلْمُسْتَقِیمَ »وقتی می گوید اهدنا الصراط المستقیم،تا آخر ،دیگه اینا روی هم هست ، صِراطَ الَّذینَ أَنعَمتَ عَلَیهِم غَیرِ المَغضوبِ عَلَیهِم وَلَا الضّالّینَ،وقتی می گوید الی آخر سوره، ِ قَالَ اَللَّهُ ،خدا می فرماید: هَذَا لِعَبْدِی وَ لِعَبْدِی مَا سَأَل،تا اینجای آیه مال خدا بود،گفتم که خودش فرمود،سوره حمد دوقسم است،نصفش مال من است،نصفها لی ونصفها لعبدی،تا اینجایش مال خدا بود تا ایاک نستعین،کمک خواستن یاری خواستن،َازاینجا مال بنده است،خدادمی فرماید:هذا لعبدی،سهم بنده از سوره حمد از اینجاست که تقاضا می کند، اهدنا الصراط المستقیم، وَ لِعَبْدِی مَا سَأَلَ ،بنده ام از من چیزی خواست، پنج تا آیه ازمن تعریف کرد، الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ مَالِکِ یَوْمِ الدِّینِ إِیَّاکَ نَعْبُدُ وإِیَّاکَ نَسْتَعِینُ،در پنج تا آیه ازمن تعریف کرد،اینجا ازمن حاجت خواست، قَدِ اِسْتَجَبْتُ لِعَبْدِی وَ أَعْطَیْتُهُ مَا أَمَّلَ ،آن چیزی که آرزویش هست یعنی صراط مستقیم،به او می دهم،من اورا در صراط مستقیم قرار می دهم،این روایت را من خواندم،که در منابع معتبری از قول امام رضا همینطور پدرش از پدرانش،امیرالمومنین علیه السلام ،تا حدیث قدسی است،که بنده هروقت سوره حمد می خواند در واقع دارد با خدا گفتمان می کند، بِسْمِ اللَّهِ را می گوید،خدا می گوید:ابارک،برکت به او می دهم ،له فی احواله،الْحَمْدُ للّهِ را می گوید،می گوید :نعمت دنیا وآخرت به تو می دهم، وقتی الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ  می گوید،می گوید رحمتم را روی سرت می ریزم،وقتی مَالِکِ یَوْمِ الدِّینِ می گوید،می گوید روز قیامت حساب رسیت را آسان می کنم،چون اعتراف کردی به من که من مالک روز قیامت هستم،وقتی إِیَّاکَ نَعْبُدُ می گوید،می گوید جزایی به تو می دهم که همه مشرک ها حسرت بخورند،وقتی  إِیَّاکَ نَسْتَعِینُ می گوید،می گوید یاریت می کنم آن طور که سزاوارش هستی،وقتی اهدِنَا الصِّرَاطَ المُستَقِیمَ تاآخر سوره را می گوید،می فرماید :من پاسخ تورا می دهم ، أَعْطَیْتُهُ،به تو اعطا می کنم این چیزی که خواستی،یعنی صراط مستقیم،این روایت. اما می رویم سراغ آیه « اِهْدِنَا اَلصِّرٰاطَ اَلْمُسْتَقِیمَ »دوتا مطلب را باید توضیح بدهم،یکی هدایت،یکی صراط مستقیم،هدایت دو جور است ،یک هدایت عام داریم،یک هدایت خاص،خدا همه موجودات را هدایت کرد، رَبُّنَا الَّذِی أَعْطی کلَّ شَی ءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدی ،خداوند به هرموجودی آن چیزی که نیاز داشته داده،الان زنبور عسل هدایت شده،نیاز داشته از گل استفاده کند،خدا یادش داده،نیاز داشته خانه بسازد خدا یادش داده، وَأَوحىٰ رَبُّکَ إِلَى النَّحلِ أَنِ اتَّخِذی مِنَ الجِبالِ بُیوتًا،خداوند به انسان هم یک هدایت عام داده،عقل داده شعور داده،کافر ومومن همه این ها را دارند،پس یک هدایت عام داریم،که فراگیر است،که مال موجودات هست،مال انسان هست،مال حیوان هست،همه به اندازه خودشان هدایت شدند،خورشید در مسیر خودش هدایت شده،نور می دهد،زمین در مسیر خودش هدایت شده،می چرخد دور خورشید.

یک هدایت خاص داریم که مال مومنین است،یعنی اگر کسی هدایت اول را پذیرفت و از عقل ودرک و وحی استفاده کرد، الَّذِینَ جاهَدُوا فِینا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنا ، وَ الَّذِینَ اهْتَدَوْا زادَهُمْ هُدىً این هدایت خاص هست،حالا شما می دانید که کسی که دارد نماز می خواند مسلمان است،کافر نیست،کسی که دارد نماز می خواند،خدا را قبول دارد پس هدایت شده،قرآن را قبول دارد پس هدایت شده،برای چه می گوید اهدنا الصراط المستقیم،لذا اهدنا الصراط المستقیم هدایت خاص است،نه هدایت عام،خدایا ما را در صراط مستقیم قرار بده .

از امیرالمومنین سوال کردند،آقا شما چرا می گویید اهدنا الصراط المستقیم؟خب امیرالمومنین هم وقتی نماز می خواند ،می گفت اهدنا الصراط المستقیم،با فرض اینکه حدیث داریم علی ابن ابیطالب خودش صراط مستقیم است،ائمه ما صراط هستند أنْتُمُ الصِّراطَ الْأَقْوَمُ ،چرا شما می گویید صراط المستقیم؟معنایش چیست؟

حضرت تفسیر قشنگی کردند،فرمودند:معنای اینکه ما می گوییم صراط مستقیم این است،یعنی أَدِم لَنا تُوفیقَکَ الَّذی بِهِ أَطَعناکَ،یعنی ما در صراط مستقیم هستیم ،توفیق بدهد از آن خارج نشویم،در صراط مستقیم بمانیم.

پیغمبر خدا خیلی اشک می ریخت یک شب،می گفت : اللَّهُمَّ لَا تَکِلْنِی إِلَى نَفْسِی طَرْفَهَ عَیْنٍ أَبَداً،خدایا یک چشم به هم زدن مرا به خودم وا مگذار،ام سلمه اعتراض کرد یا سوال کرد،گفت :یا رسول الله شما که به خودت واگذار نمی شوی شما پیغمبرید،شما نگرانید؟فرمود:بله برادرم یونس یک لحظه به خودش واگذار شد،افتاد در شکم ماهی، وَذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغَاضِبًا فَظَنَّ أَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَیْهِ فَنَادَىٰ فِی الظُّلُمَاتِ أَنْ لَا إِلَٰهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحَانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ.آدم ابوالبشر یک لحظه به خودش واگذار شد،ازبهشت بیرون رانده شد گفت: رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنْفُسَنَا ،البته پیغمبر است گناه نمی کند،ترک اولاست،ولی بلاخره از یک مرحله ای سقوط داشته،از یک مرحله ای هبوط داشته،خروج داشته،مگر به پیغمبر همه علوم را نداده؟خودش می فرماید: عَلَّمَکَ ما لَمْ تَکُنْ تَعْلَمُ،خدا چیزهایی به تو آموخت که خودت نمی توانستی یاد بگیری،علم لدنی،اما با این حال رسول خدا دعا می کند، رَبِّ زِدْنی عِلْماً،خدا به من علم بیشتر بده،درست است که در صراط مستقیم انسان قرار دارد،ولی باز هم باید بگوید اهدنا الصراط المستقیم.

حالا صراط مستقیم چیست؟خیلی تفسیر کردند،بعضی ها گفتند صراط مستقیم توحید است،بعضی گفتند صراط مستقیم ولایت است،بعضی گفتند صراط مستقیم عبادت است،آیه قرآن است دیگر، وَأَنِ اعْبُدُونِی ۚ هَٰذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِیمٌ.

۳۳مرتبه کلمه صراط در قرآن آمده،۳۳مرتبه کلمه صراط مستقیم در قرآن آمده ،مفرد هم هست جمع نیست،سبیل جمع است،سبل هم می آید،ولی صراط، راغب اصفهانی می گوید،صراط خودش یعنی راه مستقیم،اصلا صراط غیر مستقیم ندارد،مگر ما صراط غیر مستقیم هم داریم؟مثل اینکه شما  فرض کنید که بگویید روز روشن،مگر روز تاریک هم ما داریم؟خب روز روشن است،صراط مستقیم،خب صراط خودش مستقیم است،این مستقیم تاکید است،والا صراط یعنی راه روشن ،راه مستقیم ،ما اصلا صراط غیر مستقیم نداریم،ولذا اگر می گفت اهدنا الصراط،یعنی صراط مستقیم،ولی مستقیم،با استقامت واستواری برای این گفت که تاکید باشد.

ببینید آقایان ،خواهران،من دوتا آیه می خوانم بحث را جمع می کنم،صراط مستقیم ،یک چیز است،مصادیقش زیاد است،صراط مستقیم چیست؟مصادیقش کدام است؟من هردو را خدمت شما عرض می کنم،اینکه صراط مستقیم چیست،قرآن کریم می فرماید: قُلْ إِنَّنِی هَدَانِی رَبِّی إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ،پیغمبر بگو من در صراط مستقیم هستم، دیناً قِیَماً مِلَّهَ إِبْراهیمَ حَنیفا،ًصراط مستقیم یعنی دین استوار،دین اسلام،حالا ولایت هست،توحید هست،نبوت هست،همه این ها را که جمع کنی،لذا مرحوم علامه طباطبایی وبعضی از مفسرین نوشتند،صراط مستقیم یعنی همان دین ا ستوار،دین ابراهیمی،دین توحید،دین درواقع پیروی از دین حنیف،به این می گویند صراط مستقیم،اهدنا الصراط المستقیم یعنی خدایا ما را در راه دین ،دین استوار،دین محکم قرار بده.

حالا صراط مستقیم چیست؟خدا در سوره انعام،ده تا مصداقش را آورده،اینها مصداق است،مثال است،والا روایت داریم نَحنُ الصِّراطُ المُستَقیمُ ،ما ائمه صراط مستقیم هستیم،علی صراط مستقیم،حضرت امیر صراط مستقیم است.یا روایاتی داریم که  صراط مستقیم راه اعتدال است،صراط مستقیم توحید است،این ها همه درست است،من یک آدرسی می دهم ،مراجعه بفرمایید،سوره انعام آیه ۱۵۱-۱۵۲و۱۵۳،امشب قرآن را باز کنید واین سه تا آیه را ببینید،دراین سه تا آیه ده مورد از مصادیق صراط مستقیم را آورده،می گوید هرکه این کارها را بکند در صراط مستقیم است،خودش هم بعد از این ده مورد می فرماید: وَأَنَّ هَٰذَا صِرَاطِی مُسْتَقِیمًا،همین صراط مستقیم است،فَاتَّبِعُوهُ ۖ،تبعیت کنید، وَلَا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ ،سراغ راه های بیراهه نروید،همیشه در اتوبان بروید،اتوبان بین دوشهر همیشه یکی است،بین دونقطه یک خط مستقیم از نظر ریاضی بیشتر نمی شود کشید،امکان ندارد بین دو نقطه بیش از یک خط مستقیم باشد،بین مبداء و معاد،یک خط است ،بین توحید وقیامت دو نقطه است ویک خط،آقایان در ریاضی می گویند :محال است دونقطه بیش ازیک خط مستقیم باشد،بین توحید وقیامت یک خط مستقیم است،صراط مستقیم ،صراط نبوت،صراط ولایت،دیگر نمی شود که هرکس برای خودش یک راهی درست کند،چرا ائمه گفتند ما صراط مستقیم هستیم،یعنی راه ولایت ، بِنا عُبِدَالله وَ بِنا عُرِفَ اللهُ حالا سریع ترین آیه در این قسمت،همین سه تا آیه در سوره انعام است،که پیغمبر گرامی اسلام حضرت محمد صل الله علیه وآله، الّلهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ و عَجّل فَرَجَهم. این سه تا آیه را کنار کعبه زیاد می خواند،می ایستاد کنار کعبه این سه تا آیه را بلند بلند می خواند،و اَسْعَدِ بْن زُراره وقتی آمد مکه،ازمدینه آمده بود،این سه تا آیه را که شنید مسلمان شد،گفت یا رسول الله درد ما همین است،این سه تا آیه درد ما مردم مدینه را جواب می دهد،وهمین سه تا آیه را که شنید ومسلمان شد،از پیغمبر دعوت که بیاید مدینه،این سه آیه منشاء ورود اسلام به مدینه شد،رفت وبه مردم مدینه گفت:آقایی ظهور کرده در مکه حرف هایش این هاست،این سه آیه را برایشان خواند،هفتاد نفر دورش جمع شدند،آورد مکه سال بعد با پیامبر بیعت کردند،بیعت عقبه،مدتی بعد هم رسول خدا را دعوت کردند آمد مدینه واسلام در مدینه گسترش پیدا کرد،تشکیل حکومت داد در مدینه پیامبر،بعد دوباره به مکه گسترش پیدا کرد،بعدهم به جاهای دیگر. من برداشتم گاهی به دوستان می گویم،گسترش اسلام ازاین سه تا آیه شروع شد،با خواندن این سه آیه،، اَسْعَدِ بْن زُراره،از مدینه آمد مسلمان شد،این ها را برد برای مردم مدینه خواند و مردم را جذب اسلام کرد.

حالا این ده موردی که گفته باید تفسیر بشود،وقت نیست من فقط می خوانم خدمت شما،قرآن می فرماید: قُلْ تَعَالَوْا أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّکُمْ عَلَیْکُمْ،آن ده موردی که صراط مستقیم است این هاست،

ۖ۱- أَلَّا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئًا ،ۖمشرک نباشید،موحد باشید،در راس همه این ها توحید است.

۲- وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا ۖ،پدر ومادرتان را احترام کنید،کنار توحید دومین اولویت احترام به والدین است.

۳-وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَکُمْ مِنْ إِمْلَاقٍ ۖ،فرزندان خود را نکشید،سقط جنین نکنید،بچه را ازبین نبرید به خاطر کمبود مواد غذایی، نَحْنُ نَرْزُقُکُمْ وَإِیَّاهُمْ ۖخدا می گوید ما روزیشان را می دهیم،غصه اولاد نخورید.

۴-وَلَا تَقْرَبُوا الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ ۖ،دنبال کتر زشت نروید،چه آشکار باشد،مثل زنا،چه مخفی باشد مثل رابطه های موبایلی وچتی و اینترنتی و واتساپی و این هایی که گاهی رابطه های مخفی دارند،وما بطن است،رابطه های آشکار ومخفی حرام زا کنار بگذارید.

۵-وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ۚ ،آدم نکشید،برای چه مردم را قتل عام می کنید،بمب می گذارید به اسم اسلام ،اسلام را در دنیا خراب می کنید،زن وبچه مردم را می کشید،آدم نکشید،این ها درمان مردم است،این ده تا،این ده فرمان ،که شبیه آن در تورات هم هست،در تورات هم می گویند ده فرمان،خیلی با این ده تا شباهت دارد.

من دیدم یک وقت یک آقایی در شرح این ده تا نوشته بود،به نام ده فرمان،شما ببینید درد بشر امروز همین ده تا هست یا نیست؟آدم کشی،فحشا،جلو اولاد را گرفتن،بی احترامی به والدین،شرک ،این ها دیگه درد بشر همین هاست،همه این ها را خدا ۱۴۰۰سال پیش دست گذاشته روی آن،مشرک نشوید،پدر مادر احترام کنید،اولاد نکشید،دنبال فحشا نروید،انسان نکشید،عرض می کنم که،

۶-وَلَا تَقْرَبُوا مَالَ الْیَتِیمِ،مال یتیم نخورید،.

۷-وَأَوْفُوا الْکَیْلَ وَالْمِیزَانَ بِالْقِسْطِ ۖ ،کم فروشی نکنید،اختلاس نکنید.

۸-وُسْعَهَا ۖ وَإِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا ،عدالت داشته باشید وقتی حرف می زنید،ظلم نکنید.

۹-وَبِعَهْدِ اللَّهِ أَوْفُوا،به عهدتان با خدا عمل کنید.

۱۰-وَ أَنَّ هذا صراطی مُسْتَقیماً ،این ها صراط مستقیم است.

این ده تا را روی کاغذ ردیف کنید،ببیتید مشکل امروز بشر غیر از این هاست؟غیر از اختلاس وغیر از آدم کشی و غیر از بی احترامی وغیر از بی عدالتی و،… همین هاست دیگر،می گوید این ها را کسی رعایت کند ،این در صراط مستقیم است، وَأَنَّ هَذَا صِرَاطِی مُسْتَقِیمًا فَاتَّبِعُوهُ .اهدنا الصراط المستقیم،هم اهدنا را معنا کردیم هم صراط مستقیم را.حالا ،صِراطَ الَّذینَ أَنعَمتَ عَلَیهِم ،ان شالله هفته آینده.

یک مصداق صراط مستقیم امام است،حجت خداست، أنْتُمُ الصِّراطَ الْأَقْوَمُ ، نَحنُ الصِّراطُ المُستَقیمُ،در زیارت نامه امیرالمومنین هم می خوانیم،که شما صراط مستقیم هستید،  السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا النَّبَأُ الْعَظِیمُ وَ صِرَاطَهُ الْمُسْتَقِیمَ،اباعبدالله علیه السلام صراط مستقیم الهی است،اما سی هزار آدم در مسیر باطل ،صراط مستقیم همیشه رهرو آن کم است،زیاد نیست،باطل همیشه زیاد است، وَ أَکْثَرُالناسْ لا یَعْقِلُونَ.

دور ابا عبدالله را روز عاشورا محاصره کردند،وقتی کسی صراط مستقیم را قبول نداشته باشد،حرفش را هم گوش نمی دهد،لذا روز عاشورا،ابا عبدالله وقتی نصیحت می کرد،چرا مرا به شهادت می رسانید؟مگر من دین خدا را عوض کردم؟مگر من سنت پیغمبر را زیر پا گذاشتم؟به چه جرمی جلوی من صف آرایی کردید؟جرم مرا بگویید،لم تقتلوننی علی دینا غیرته،علی سنت… ،من سنت ودین را عوض کردم؟اما به جای اینکه به حرف پسر پیامبر گوش بدهند،سنگ به پیشانی ابا عبدالله،طاقت نداشتند صراط مستقیم را ببینند وصداش را بشنوند،

فلک سنگی فکند ازدست دشمن    /    به پیشانی وجه الله احسن
چو زد از کینه آن سنگ جفا را    /    شکست آینه ی ایزد نما را

نه،دیدند اباعبدالله با پیشانی شکسته هم دارد حرف می زند،باید متوقفش کنند،چه کردند؟ِ سَهْمٌ فی فَمِهِ وَ سَهْمٌ فی قَلْبِهِ، یک تیری به لب های مبارک،یک تیری هم به قلب مبارک ،آن تیر به لب دیگر سخن را گرفت،وآن تیر به قلب توان را گرفت،لذا حجت خدا از روی اسب به زمین آمد،نه ذوالجناح تاب استقامت داشت،نه سیدالشهدا بر قتال طاقت داشت.

لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّهَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ، بِاِسْمِکَ الْعَظیمِ الْأَعْظَمِ،یا الله …

به آبروی امام حسین مارا درراه مستقیم قرار بده،الهی آمین.

در ظهور آخرین صراط،مصداق صراط،حجت خدا آخرین وصی پیامبر ،حجه ابن الحسن تعجیل بفرما،الهی آمین.

عاقبت مارا ختم بخیر بگردان،الهی آمین

بیماران مارا لباس عافیت بپوشان،الهی آمین

جوانان ما رامومن ومتدین واهل نماز قراربده،الهی آمین.

فقر ،گرانی وبیکاری واعتیاد از این کشور ،طلاق،ریشه کن بفرما،الهی آمین

کشور ما ،نظام ما،رهبری عظیم الشان محافظت بنما،الهی آمین.

اموات ،گذشتگان،شهدا،شهدای مدافع حرم،امام شهدا،امام عزیز،روحش ازاین جلسه شاد بگردان،الهی آمین.

شر آمریکایی ها،اسرائیلی ها،داعشی ها تکفیری ها به خودشان برگردان،الهی آمین.

فعجل اللهم فی فرجه..

سخنران: حجت الاسلام و المسلمین دکتر ناصر رفیعی
موضوع: تفسیر سوره حمد | جلسه هفتم
مکان: حرم حضرت معصومه سلام الله علیها
تاریخ: ۵ مرداد ۱۳۹۵

.