زندگی پر برکت ۱۳ ؛ راههای شکرگزاری
۱۴۰۰-۱۰-۰۷ ۱۴۰۲-۰۸-۳۰ ۸:۲۶زندگی پر برکت ۱۳ ؛ راههای شکرگزاری

زندگی پر برکت ۱۳ ؛ راههای شکرگزاری
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ
و صل الله علی محمدٍ و آله الطاهرین
میایستم امروز خدا را به تماشا *** ای محو شکوه تو خداوند سراپا
ای جان جوانمرد به دامان تو دستم *** من نیز جوانم و بیافتادهام از پا
با آمدنت قاعدهی عشق به هم خورد *** لیلای تو مجنون شد و مجنون تو لیلا
عالم همه مبهوت تماشای حسین است *** هرچند حسین است تو را محو تماشا
چون چشم تو دل میبرد از گوشه نشینان *** شد گوشهی شش گوشه برای تو محیا
از گوشهش شش گوشه دلم با تو سفر کرد *** نا گاه درآورد سر از گنبد خضرا
مجنون علی شد، همه شهر ولی من *** مجنون علی اکبر لیلا به مولا
آقای شریعتی: سلام میگویم به همهی بینندههای خوبمان، خانمها و آقایان. عید میلاد حضرت علی اکبر بر شما مبارک باشد. تبریک ویژه و مخصوصی هم به همه جوانان عزیز میگویم که امروز روز جوان هم نامگذاری شده است. انشاءالله در همه مراحل زندگی موفق و مؤید و منصور باشید. حاج آقای فرحزاد سلام علیکم خیلی خوش آمدید. امروز بر شما هم مبارک باشد.
حاج آقای فرحزاد: علیکم السلام و رحمه الله، خدمت شما و همهی بینندگان عزیز عرض سلام و ادب و احترام داریم. دهه مهدویت را تبریک میگوییم. امروز هم روز ولادت فرزند بزرگ امام حسین(علیه السلام) است. «السلام علی الحسین، و علی علی بن الحسین» منظور علی اکبر(علیه السلام) است که سر مبارکش را زیر پای پدر بزرگوارش گذاشته و به همین مناسبت قبر امام حسین شش گوشه شده است. روز جوان را خدمت همه جوانان و نوجوانان عزیز تبریک عرض میکنیم. امیدواریم در امتحانات و کنکور موفق و مؤید باشند و سعادت دنیا و آخرت را برای همه جوانان و نوجوانان آرزو میکنیم. انشاءالله این روز بر همه دوستداران اهلبیت فرخنده و مبارک باشد.
آقای شریعتی: بحث ما در ذیل بحث خیر و برکت در زندگی بحث شکر بود. به شیوههای شکرگزاری رسیدیم. وعده داده بودند که از سجده شکر برای ما بگویند. از شیوههای دیگر که حمد خدای متعال را به جای بیاوریم، «لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزیدَنَّکُم» (ابراهیم/۷) خدمت شما هستیم و بحث امروز شما را میشنویم.
حاج آقای فرحزاد: بسم الله الرحمن الرحیم. اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.
راههای شکرگزاری را خدمت عزیزان عرض میکردیم. عرض کردیم یکی از آن راهها، عبادت و در اوج آن نماز است. نماز تجلی خدای متعال است که در مقابلهی این همه الطافی که به ما مرحمت کرده ما وضو بگیریم و دو رکعت نماز شکر در هر حالی مخصوصاً در شبانه روز یکبار دو رکعت نماز شکرگزاری از خدای متعال فراموش نشود.
یکی دیگر از راههای شکرگزاری، شکرگزاری زبانی است. چه از بندگان خدا که اگر کسی شکر بندگان خدا را برجای نیاورد، شکر خدای بزرگ را برجای نیاورده، و شکر از خود خدای متعال است. خود این زبان و لب هم خیلی مهم است. خود این که من زبان هستم تشکر میکنم. از کسی یا از خدای بزرگ، خدا خشنور میشود. شخص تشویق میشود به آنکه آن کار را بیشتر انجام بدهد و باز هم اضافه کند. لب مهم است، الحمدلله! باید آدم از صمیم قلب بگوید: الحمدلله!
در یک روایتی امام صادق(ع) فرمود: «شُکْرُ کُلِّ نِعْمَهٍ وَ إِنْ عَظُمَتْ أَنْ تَحْمَدَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَیْهَا» (کافی/ج۲/ص۹۵) شکر هر نعمتی ولو اینکه بزرگ هم باشد، گفتن الحمدلله کافی است و خیلی بهجا است که در شبانهروز آدم صد بار این ذکر را بگوید. البته در تسبیحات حضرت زهرا این ذکر را میگوییم. ولی مستقلاً در شبانهروز هنگام خوابیدن و اول صبح، هر وقت بیکار بود و در راه، صد بار با تسبیح بگوید: الحمدلله! این الحمدلله نعمتها را زیاد میکند.
باز از جملاتی که برای شکرگزاری آمده است، «شکر لله» است. حالا سه بار یا صد بار، «شکراً» تنها هم در روایات آمده است. عربها تشکر که میکنند، میگویند: شکراً! حالا ما هم نسبت به خدای متعال بگوییم: شکراً. یا در سجده یا غیر سجده، شکراً بگوییم.
یکی دیگر از جملات که برای حمد خدای متعال آمده است، در روایت داریم «وَ تَمَامُ الشُّکْرِ قَوْلُ الرَّجُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ» این شاید بالاتر از آن هست. «الحمدلله رب العالمین» خدایی که پروردگار و مربی و مالک تمام عالمین است. ما از او تشکر میکنیم و ستایش میکنیم. «و آخر دعوانا الحمد لله رب العالمین» آخرین دعای ما و ستایش ما الحمدلله رب العالمین است.
یکبار دیگر خدمت بینندگان عزیز عرض کردیم. در روایت داریم اگر کسی هر روز صبح چهار بار الحمدلله رب العالمین بگوید، شکر آن شب را به جا آورده است، و در شب بگوید، شکر آن روز را به جا آورده است. هر صبح و شام چهار بار «الحمدلله رب العالمین» بگوید. از جملات دیگری که برای شکرگزاری برای روایات ما سفارش شده است، «الحمدلله علی کل نعمه» است. یعنی برای همه نعمتها و دادههای خدا شکر!
امیرالمؤمنین فرمود: دیدم که کسی دعای طولانی میخواند، فرمودند: همه دعاها در چهار جمله است. «الْحَمْدُ لله عَلَى کُلِّ نِعْمَهٍ وَ أَسْأَلُ اللهَ مِنْ کُلِّ خَیْرٍ وَ أَعُوذُ باللهِ مِنْ کُلِّ شَرٍّ وَ أَسْتَغْفِرُ اللهَ مِنْ کُلِّ ذَنْبٍ» خدایا از هر گناهی توبه میکنیم. از هر بدی به خدا پناه میبریم. از هر خیری از خدا درخواست میکنیم. «و الحمدلله علی کل نعمه» این هم جملهی جامع و کاملی است. خدایا بر همه نعمتها ستایش تو را میکنم. اینها جملاتی است که عزیزان یاد بگیرند.
در روایت داریم پیغمبر(ص) هروقت یک امری که مسرور میشدند و مطابق میلشان بود، اتفاق میافتاد. میفرمودند: «الحمدلله علی کل نعمه». اگر یک امری مکروه بود، بلا و مریضی و گرفتاری بود، میفرمودند: «الحمدلله علی کل حال» (کافی/ج۲/ص۹۷) اولی میگوید: «أَمْرٌ یَسُرُّه» چیزی که پیغمبر را خوشحال میکرد. نعمتی که مطابق مزاج ما است. میفرمودند: «الحمدلله علی کل نعمه». اگر یک امری مکروه بود و ناپسند بود، آنجا هم باز حمد میکردند، میفرمودند: «الحمدلله علی کل حال». یعنی ما در بلا و سختی و گرفتاری و شرور هم باز میگوییم: «الحمدلله علی کل حال».
یکی دیگر از جملاتی که در کتاب عده الداعی این روایت زیبا هست، در بحار هم هست. انشاءالله عزیزانی که میخواهند حمد خدا را کنند، این جمله خیلی جامع و کامل است. «الْحَمْدُ لِلَّهِ کَمَا هُوَ أَهْلُهُ» (کافی/ج۲/ص۵۲۹) یعنی خدا را حمد میکنم، آنطور که خدا اهل حمد است. یعنی من ناتوان هستم.
در روایت امام صادق(ع) فرمود: اگر کسی با این جمله خدا را حمد و ستایش کند، یعنی ملائکه آسمان مشغول نوشتن ثواب این جمله میشوند، هرچه مینویسند میبینند، نمیتوانند. یعنی از پس آن برنمیآیند. «شَغَلَ کُتَّابَ السَّمَاء» (وسایلالشیعه/ج۷/ص۱۷۳) نویسندههای آسمان که میلیون میلیون هستند، مشغول نوشتن میشوند، نمیتوانند. آنوقت به خدا میگویند: خدایا ما عاجز هستیم. چه کنیم؟ ما هرچه مینویسیم میبینیم باز هم حقش ادا نشده است.چون ما حمد را مطابق اهلیت خدا ارائه میدهیم. ثوابش هم بینهایت میشود. خدای متعال میفرماید: «اکْتُبُوهَا کَمَا قَالَهَا عَبْدِی وَ عَلَیَّ ثَوَابُهَا» شما نمیتوانی ثواب این جمله را بنویسید، عین همین جمله را در پرونده عمل او بنویسید، ثوابش با من است. اگر کسی اینگونه خدا را ستایش و حمد کند، مثل ثواب جماعت که نمیتوانند بنویسند، این هم اینگونه است.
یکی دیگر از جملاتی که در دعای ما زیاد است، «الْحَمْدُ لِلَّهِ بِجَمِیعِ مَحَامِدِهِ کُلِّهَا عَلَى جَمِیعِ نِعَمِهِ کُلِّهَا» (تهذیب/ج۳/ص۱۰۸) این دیگر اول و آخر است و همه را جمع کرده است. یعنی من حمد میکنم خدا را به همهی انواع حمدها و ستایشها بر جمیع نعمتها از اول و آخر. این دیگر حمد کاملی است. در دعای افتتاح نمونههای زیادی دارد. این یک مورد است. «الْحَمْدُ لِلَّهِ بِجَمِیعِ مَحَامِدِهِ کُلِّهَا عَلَى جَمِیعِ نِعَمِهِ کُلِّهَا»
یکی دیگر از حمدهایی که در این ایام هم مناسب است، در مناجات شعبانیه است. ما کم داریم مناجات یا دعایی که همه اهلبیت میخواندند و اصل آن از وجود نازنین مولا امیرالمؤمنین است. همه نوبت مشود این دعا را خواند ولی افضل آن در ماه شعبان است. «إِلَهِی فَلَکَ الْحَمْدُ أَبَداً أَبَداً دَائِماً سَرْمَداً یَزِیدُ وَ لَا یَبِیدُ کَمَا تُحِبُّ فَتَرْضَى» (بحارالانوار/ج۹۱/ص۹۸) یکی از جملات کامل حمد در مناجات شعبانیه است. یعنی خدایا من تو را حمد میکنم، برای همیشه و ابدیت، که انتهایی نداشته باشد و تمام نشود. خدایا تو خوب هستی و همه خوبیها برای توست. ستایش تو را میکنم. این ستایشها اثر وضعی دارد. خدای بزرگ و غنی مطلق قطعاً احتیاجی به حمد و ستایش ندارد. ما بارها عرض کردیم. الله اکبر ما را بزرگ میکند. خدا بزرگ نمیشود. الحمدلله نعمتهای ما را زیاد میکند. عقل و فهم و درک ما را بالا میبرد. سبحان الله ما خدا را پاک نمیکند، ما را پاک میکند.
دو چیز رحمت خدا را خیلی جلب میکند. یکی حمد و ستایش است. بلاتشبیه اگر یک بچهای به پدرش میگوید: بابا جون تو چقدر خوب و مهربان هستی. چقدر با سخاوت هستی، هرچه باشد در پدر اثر میگذارد و اگر جدی بگوید، این اثرش بیشتر است. تملقش اثر دارد، چه برسد جدی بگوید. یکی حمد و یکی صلوات، رحمت خدا را جلب میکند. لذا دعاهای ما معمولاً با حمد شروع میشود.
مناجات شعبانیه روح امید به آدم میدهد. به معنایش دقت کنید. «إِلَهِی فَلَکَ الْحَمْدُ أَبَداً أَبَداً دَائِماً سَرْمَداً یَزِیدُ وَ لَا یَبِیدُ کَمَا تُحِبُّ فَتَرْضَى إِلَهِی إِنْ أَخَذْتَنِی بِجُرْمِی أَخَذْتُکَ بِعَفْوِکَ وَ إِنْ أَخَذْتَنِی بِذُنُوبِی أَخَذْتُکَ بِمَغْفِرَتِکَ» خدایا اگر من مستحق هستم، اگر مرا به جرم من میگیری، من هم تو را به عفو میگیرم. اگر مرا به گناهانم مؤاخذه میکنی، پس آمرزش تو کجاست؟ «وَ إِنْ أَدْخَلْتَنِی النَّارَ أَعْلَمْتُ أَهْلَهَا أَنِّی أُحِبُّکَ» من خواهش میکنم تنها معنی این مناجات را نگاه کنید. با معنی هم آدم به خدا خیلی نزدیک میشود. اینکه بفهمند چه میگویند. خدایا اگر مرا به آتش جهنم وارد کنی، در آتش جهنم داد میزنم، خدایا دوستت دارم! گفتم که یاد اهلبیت و یاد و محبت خدا آتشها را خاموش میکند. ما پیوند محبتمان از خدا قطع نمیشود. هرچه بلا هم به ما بفرستد، آن گره عشق و محبت ما کم نمیشود. خدایا من در جهنم هم داد میزنم خدایا دوستت دارم! یعنی آن پیوند عشق و محبت قطع نمیشود. «إِلَهِی مَا أَظُنُّکَ تَرُدُّنِی فِی حَاجَهٍ قَدْ أَفْنَیْتُ عُمُرِی فِی طَلَبِهَا مِنْکَ» (بحارالانوار/ج۹۱/ص۹۸) یعنی خدایا من به تو گمان ندارم. چیزی که یک عمر در خانه تو را زدم و التماس کردم، رد بکنی و اجابت نکنی.
بزرگی فرمودند: دعاهایی که اهلبیت(ع) به ما دادند به مانند قرآن راه را به سوی ما باز کردند. همه راه و نشانه است. همه علامت است. در مناجات ظهر شعبانیه میگوییم: « اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اعْمُرْ قَلْبِی بِطَاعَتِکَ وَ لَا تُخْزِنِی بِمَعْصِیَتِکَ» بعد از درود به پیغمبر و آل او، میگوییم: خدایا قلب ما را با بندگی و طاعت خودت آباد کن. معلوم میشود حرف خدا را که گوش میدهیم آباد میشود. زنده میشویم. طروات پیدا میکنیم. «وَ لَا تُخْزِنِی بِمَعْصِیَتِکَ» خدایا با گناه مرا پست و ذلیل و خوار نکن. یعنی طاعت خدا ما را احیا میکند. معصیت خدا ما را خوار میکند. در عین اینکه ما از خدا چیز میخواهیم، راه را هم نشان ما میدهد. «وَ ارْزُقْنِی مُوَاسَاهَ» خدایا اگر به من رزق زیاد بدهی، توفیق بده این رزق زیاد هم به دیگران منتقل کنم.
روایت زیبایی دیدم که از امام(ع) سؤال کردند، افضل اعمال ماه شعبان چیست؟ اعمال خیلی دارد ولی افضلش کدام است؟ صدقه و استغفار. در ماه شعبان سعی کنیم گرهای را باز کنیم. فقیری، دردمندی، قرض دارد، حاجت و گرفتاری دارد، زندانی بیگناه است. ما خیلی در مملکتمان ثروتمندهایی داریم که واقعاً سرمایههای هنگفتی دارند. ولی امان از اینکه یک کار خیر کنند. چه گرههایی را با مبالغ ناچیز میتوانند باز کنند. صدقه دادن جزء مهمترین برنامههای یک مؤمن و شیعه باید باشد. لذا هم اعمال ماه رجب، هم اعمال ماه شعبان، هم اعمال ماه رمضان، صدقه دادن است. آنها که ندارند، ولو نصف نان، یک لیوان آب بدهند. ولی غافل نشوند. صدقه حتی به نیمی از خرما، بین شما و آتش جهنم حائل میشود. افضل اعمال ماه شعبان، صدقه و توبه و استغفار است. یعنی خودمان را پاکیزه کنیم. از گناهان بیرون بیاییم، استغفار واقعی کنیم. احسان و خیر به دیگران هم برسانیم. پس یکی از جملاتی که برای شکرگزاری هست، همین جمله است: «إِلَهِی فَلَکَ الْحَمْدُ أَبَداً أَبَداً دَائِماً سَرْمَداً یَزِیدُ وَ لَا یَبِیدُ کَمَا تُحِبُّ فَتَرْضَى»
این یک بخش آداب شکرگزاری است. بخش مهم شکرگزاری هم سجده شکر است. از مهمترین آداب دینی ما سجده و سجده شکر است. خود سجده در روایات ما خیلی سفارش شده است. یعنی ما نمازی که اقامه میکنیم، اوج نماز و برترین وضعیتی که در نماز پیدا میکنیم، سجده است. «أَقْرَبُ مَا یَکُونُ الْعَبْدُ مِنَ اللَّهِ إِذَا کَانَ سَاجِداً» (بحارالانوار/ج۸۲/ص۱۶۱) چه وقت انسان در طول روز از همه وقت به خدا نزدیکتر است. امام صادق(ع) میفرماید: آن وقتی که بندهای در سجده قرار میگیرد، آن اوج قرب به خدای متعال است. یعنی خودش را با پیشانی روی خاک میاندازد، دستش و زانو و پایش، با بهترین جوارحش روی خاک میافتد. در ادیان دیگر شاید این عبادت نباشد. سجده این چنینی فقط مخصوص خدای متعال است. برای احدی جایز نیست. فرمود: نزدیکترین حالات بنده نزد پروردگار وقتی است که با صورت روی زمین میافتد و سجده بر جای میآورد و اگر در این حالت اشکش هم جاری شود، آنجا دعا زود مستجاب میشود.
در روایت دیگری داریم اگر گرسنه هم باشد، روزه یا شکم خالی باشد، در این حال سجده کند و گریه هم کند، آنجا وقت اجابت دعاست. یعنی حواست باشد دعای تو زود مستجاب میشود. «وَ السُّجُودُ مُنْتَهَى الْعِبَادَهِ مِنِ ابْنِ آدَمَ» (فقیه/ج۱/ص۳۱۲) در روایت داریم که سجده کردن حد اعلای عبادت از بنی آدم (ع) است. چیزی مثل سجده خدا را خشنود نمیکند و چیزی مثل سجده شیطان را ناراحت و غمگین و پژمرده و دور نمیکند. ما در روایت داریم بندهای اگر به خاطر خدا سجده میکند. شیطان میگوید: وای بر من! من سجده نکردم و دور شدم و او سجده میکند و به خدا نزدیک میشود. شیطان از سجده کردن بنی آدم خیلی خیلی ناراحت میشود. خدای مهربان خیلی خشنود میشود. ما چندین روایت متعدد داریم که بسیار پیش آمد عدهای مظهر پیغمبر خدا میآمدند. یا مقدمهای پیش میآمد خودشان اقدام میکردند و سؤال مطرح میکردند. یا قبلاً خدمتی به پیغمبر خدا کرده بودند، پیغمبر خدا میفرمودند: شما حاجتی دارید به من بگویید. من حاجت شما را برآورده کنم.
ربیعه بن کعب خدمتگزار پیغمبر خدا بود. هفت سال شب و روز خادم بود، در محضر پیغمبر خدمت میکرد. خادم خوب و مؤدبی بود. یکبار پیغمبر عظیمالشأن(ص) به او فرمودند: حاجتی و کاری داری؟ حضرت خوشش آمد. درخواستی از من بکن، هرچه بخواهی من به تو میدهم. آدم فهیم و زرنگی بود. به حضرت گفت: صبر کن، من بروم فکرکنم ببینم چه میخواهم. شب فکر کرد، پیغمبر در خزانه را باز کرده است. هرچه بخواهم پیغمبر میدهد. فردا خدمت حضرت آمد و عرض کرد: من یک آرزو بیشتر ندارم. آرزویم این است که در بهشت برین و اعلی درجه بهشت در خدمت شما باشم. من فکر نمیکنم چیز بالاتر از این باشد. برجستهترین بنده خدا پیغمبر ما است و مشهور شدن با او هم بالاترین امتیاز است. این است که خدمت حضرت رفتند و این را درخواست کردند. حضرت فرمودند: به تو قول دادم و عمل میکنم. ولی یک شرط دارد. «أَعِنِّی بِکَثْرَهِ السُّجُودِ» (فقیه/ج۱/ص۲۱۰) یعنی مرا یاری کن با سجده زیاد. ما روایت متعددی به این مضمون داریم که دوست دارند با پیغمبر خدا مشهور شوند، زیاد سجده کنند.
آقای شریعتی: ای خدا ما را در سنت ذبح عزیزان پیش پای محبوب، شیعه حسین قرار بده. انشاءالله زندگی همه ما منور به نور قرآن باشد. حاج آقای فرحزاد نکته صلوات و اشاره قرآنی امروز را بفرمایند.
حاج آقای فرحزاد: آیهی سوم سورهی مبارکه مائده در اواسط این آیه، آیهای است که در روز عید غدیر نازل شده است، که خدای بزرگ بعد از ابلاغ رسالت، ابلاغ ولایت مولا امیرالمؤمنین(ع) به وسیله پیغمبر عظیمالشأن، خدای متعال میفرماید: «الْیَوْمَ یَئسَ الَّذِینَ کَفَرُواْ مِن دِینِکُمْ فَلَا تخَْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ» یعنی بعد از اینکه امیرالمؤمنین روز غدیر خم به جانشینی پیغمبر نصب شد، امروز دینی است که کفار از شما ناراحت شدند و نمیتوانند کاری انجام بدهند. کسی که سکاندار و ناخدای امت هست، جای پیغمبر نصب شده است. خدای متعال میفرماید: از من بترسید، از دیگران نترسید. حالا که امیرالمؤمنین جای پیغمبر نصب شده است، «الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ» دین را برای شما کامل کردم. «وَ أَتمَْمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتىِ» و نعمت را بر شما به اتمام رساندم. یک درخت وقتی به میوه میرسد، کامل است. وقتی همه میوههایش استفاده میشود، اتمام است. یعنی در ولایت امیرالمؤمنین که ابلاغ شده هم دین کامل شده و هم همه حقایق دین دیگر برای مردم بازگو و بیان شده و دیگر چیزی باقی نمانده است. «وَ رَضِیتُ لَکُمُ الْاسْلَامَ دِینًا» حالا که امیرالمؤمنین جای پیغمبر نصب ده است، خدای متعال میفرماید: امروز، الآن با این شرایط من راضی شدم که اسلام دین شما باشد. یعنی منهای امیرالمؤمنین راضی به این دین و اسلام نیستم. امیدواریم که انشاءالله این آیه در اعماق وجود ما اثر کند و پیرو ولایت امیرالمؤمنین(ع) باشیم.
از اعمال این ماه زیاد صلوات فرستادن بر محمد و آل محمد است. یک روایت زیبایی در رابطه با همین شکرگزاری هم هست. ما روایت داریم که پیامبر عظیمالشأن(ص) هروقت یاد نعمتها میافتادند، سجده شکر به جا میآوردند. و سجده شکر اینقدر برایشان مهم بود. ما حتی در روایاتی داریم که پیغمبر عظیمالشأن حتی در سفر، مسافرت می رفتند. وسط سفر از مرکب پیاده میشدند، سجده شکر به جا میآوردند، دوباره سوار میشدند. حتی در بعضی روایت هست که یکبار پیغمبر در یک سفر پنج بار از مرکب پیاده شدند، به زمین افتادند، سجده شکر به جا آوردند، دوباره سوار شدند. به حضرت عرض کردند:آقا چرا شما پنج بار پیاده شدید، فرمودند: جبرئیل بر من نازل شد، بشارتهایی به من دربارهی امیرالمؤمنین داد، در هر باری که جبرئیل آمد و بشارت آورد، «لِکُلِّ بُشْرَى سَجْدَهً» (کافی/ج۲/ص۹۸) یعنی برای هر بشارتی من زمین افتادم و سجده را بر جای آوردم. سجده شکر در زمانی که آدم یاد نعمت خدا میافتد، یا بلایی دفع میشود واجب است.
الآن کار زیبایی که دارد باب میشود، عزیزانی که در ورزش موفقیتهایی کسب میکنند، وسط میدان ورزش و هرکجا مینشینند، زمین میافتند و سجده شکر میکنند. از خدا تشکر میکنند. در هر پیروزی و موفقیت و دفع بلایی سجده کنیم.
روایت داریم که امام سجاد(ع) را به این دلیل سجاد میگفتند، یعنی خیلی سجده کننده، یا سید الساجدین، سرور سجده کنندهها مینامیدند. در حالات حضرت نوشتند که هروقت حضرت یاد نعمت خدا میافتادند، سجده میکردند. هروقت قرآن تلاوت میکردند، ما در قرآن ۱۵ مورد آیه سجده داریم. که یازده مورد سجده مستحبی و چهار مورد واجب است. خانمهایی که عذر دارند، آن سورهها را نمیتوانند بخوانند. چون سجده واجب دارد، نمیشود آن آیات را در نماز خواند. حضرت به سجده میرسیدند، سجده میکردند. بین دو نفر اصلاح میکردند و امر خیری میشد، سجده میکردند. اینقدر حضرت سجده میکردند که به سجاد مشهور شدند.
پیغمبر خدا هم هرگاه یاد نعمت خدا میافتادند سجده شکر برجای میآوردند. حتی در روایت داریم که گاهی انسان در یک مسیری هست که نمیتواند پیاده شود. حالا زمین گل آلود است. یا در بازار و محل رفت و آمد است. نمیتواند از مرکب پیاده شود و در سر راه مردم است. حضرت اینجا بر زین مرکب خم میشدند، و بر آن زین سجده میکردند. سجده را رها نمیکردند.
وقتی آدم میبیند کسی سر تا پا مشکل دارد، معلولیت دارد، ما وقتی به یک نعمتی توجه میکنیم، خدا را خیلی شکر کنیم. وقتی فضیلت هنگامی است که ما درک میکنیم. اگر شرایط سجده را نداریم، مثلاً در ماشین در حرکت هستیم، در همان حالت سجده شکر را برجا آوریم. حتی داریم اگر روی زین و مرکب نتوانست، کف دستش را بگذارد، گونه راست صورتش را بگذارد، بگوید: شکر لله! الحمدلله بگوید. همین اندازه از خدا تشکر کنیم.
در روایت داریم یکبار پیغمبر عظیمالشأن(ص) بدون مقدمه افتادند و سجده شکر به جا آوردند. عرض کردند: یا رسول الله! چرا الآن سجده شکر به جا آوردید؟ فرمودند: جبرئیل بر من نازل شد و این بشارت بزرگ را داد. که ای پیغمبر! ای حبیب من! خدا متعال میفرماید: هروقت کسی بر تو یکبار صلوات بفرستد، من خدا بر او ده بار درود و صلوات میفرستم. این صلواتها نورانیتی به قلبها و دلها و منزلها میدهد، خلاصه ارتباط ما را با پیغمبر برقرار میکند.
اگر یادتان باشد شخصی که مبتلا به گناه چشم بود، خیلی آلوده بود و میگفت: طوری بودم که دیگر نمیتوانستم گناه نکنم. ولی نیت کردم و چند هزار صلوات نذر کردم، با خدا عهد بستم. خدایا این چیزها را که از دل و جان بیرون نمیرود، بیرون کن. بعد از گفتن این صلواتها چیزهایی که به من وابسته بود از بین بردم و همه اینها به برکت نورانیت صلوات بود که از من جدا شد. صلوات کار خدا و ملائکه و پیغمبران خداست.
حضرت فرمودند: این بشارت را به من داد که اگر کسی یکبار صلوات بفرستد، خدا ده بار بر او درود میفرستد و بشارت دوم جبرئیل به من از طرف خدای متعال پیغام آورد که اگر یکبار به تو سلام بدهد، من ده بار به او سلام میدهم. یکبار بگوید: السلام علیک یا رسول الله! خدا ده بار میگوید: درود و سلام بر تو ای بنده من! بهتر این است که ما صلواتهایمان را همینطور که در آیه قرآن اشاره شده «صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلیماً» (احزاب/۵۶) البته «سلموا» را به معنای تسلیم هم گرفتند، ولی خیلیها هم به معنی سلام گرفتند. یعنی بگوییم: «اللهم صل و سلم علی محمد و آل محمد» یعنی صلوات را با سلام کامل کنیم. امیدواریم که با این سلامها و صلواتها لطف و عنایت خدا بر همه سرازیر شود.
چون امروز روز تولد حضرت علی اکبر(ع)، فرزند بزرگ آقا ابا عبدالله(ع) است، روز جوان هم هست. انشاءالله خدا همه جوانها را حفظ کند و در امتحانها موفق باشند، میدانیم دغدغهی مردم و پدر و مادرها بیشتر روی جوانها است. افراد مسن دیگر راه خودشان را رفتند. امام صادق(ع) به کسی فرمود: بر شما باد که به جوانها و نوجوانها بپردازید. چون اینها منشأ خوبیها هستند. فرمود: اگر جوانی دو رکعت نماز در سن جوانی میخواند. هفتاد برابر نماز یک آدم مسن و پیر میخواند. یعنی خدا به جوان یک عنایت ویژه دارد. اینقدر امام حسین(ع)، حضرت علی اکبر(ع) را دوست داشتند، که فرمودند: خدا هرچه فرزند به من بدهد، نام او را علی میگذارم. علی اکبر، علی اوسط، علی اصغر، این اسم علی را علیرغم اینکه دشمنها مثل معاویهها کاری کردند که نام امیرالمؤمنین برداشته شود، لعن میکردند و صبر میکردند، ما اسم امیرالمؤمنین را باید رواج بدهیم. الآن آنهایی که عاشق امام حسین هستند، امام حسین میگوید: من عاشق پدرم هستم. اسمهای دو قسمتی بگذاریم. مثل محمد علی، علی اکبر! امام حسن و امام حسین نام دخترانشان فاطمه بوده است. یعنی هردو بزرگوار اسم مادرانشان را بر دخترانشان گذاشتند. این تعبیری که امام معصوم(ع) برای علی اکبر(ع) فرمودند، بیبدیل و بینظیر است. یعنی میتوان ادعا کرد با این کلام نورانی بعد از مقام چهارده معصوم مقام علی اکبر(ع) خیلی بالا است. با توجه به اینکه امام معصوم مبالغه در کارش نیست. روی محبت پدر و فرزندی چیزی را اضافه نمیگوید. وقتی حضرت علی اکبر به میدان رفتند، حضرت محاسن مبارکشان را به دست مبارک گرفتند و به طرف آسمان عرض کردند: خدایا تو شاهد باش، « اللهم اشهد فقد برز إلیهم غلام أشبه الناس خلقا و خلقا و منطقا برسولک ص و کنا إذا اشتقنا إلى نبیک نظرنا إلیه» (لهوف/ص۱۱۲) این تعبیر امام معصوم است و خیلی تعبیر مهمی است. خدایا تو شاهد باش فرزندی به میدان میرود که از همه جهات شبیهترین افراد به پیغمبر تو است. خدا دربارهی پیغمبر ما فرموده: «وَ إِنَّکَ لَعَلى خُلُقٍ عَظیمٍ» (قلم/۴) یعنی اگر کسی میخواهد خلقخو و عظمت علی اکبر را درک کند، باید کتابهایی که در مورد پیغمبر نوشته شده را بررسی کند. فرمودند: کسی به میدان میرود که هم از نظر خلقت، یعنی شباهتهای ظاهری، در تاریخ داریم که بعضی به مدینه میآمدند، زمان پیغمبر، پیغمبر را درک کردند. تا نگاهشان به پیغمبر میافتاد، میگفتند: این آقا شبیه پیغمبر است. یا افرادی در خواب پیغمبر را دیده بودند، در بیداری که علی اکبر را میدیدند، میگفتند: پیغمبری که در خواب دیدم، شبیه این آقا است. خیلی از امامان ما شبیه پیغمبر بودند ولی «اشبه الناس» یعنی از همه بیشتر شبیه پیغمبر بودند. خلق و خو هم مشابه پیامبر بود. سخاوت و ایثار و فداکاری و شجاعتش، مانند پیغمبر بود. اول کسی که در میان بنی هاشم جانش را فدا کرد، آقا علی اکبر(ع) بود. از نظر منطق و گفتار یعنی وقتی حضرت سخن میگفتند، شبیه پیغمبر خدا بود. لذا امام حسین(ع) مؤذنی به اسم حجاج داشتند. صبح عاشورا به او فرمودند: شما اذان نگو. علی اکبر اذان بگوید که صدای دلربای پیغمبر این فضای کربلا را بگیرد. ما در زیارت عاشورا بعد از «السلام علی الحسین» میگوییم: «و علی علی بن الحسین». در ضریح آقا هم پایین پای ایشان علی اکبر هستند. امیدواریم که این فیض بزرگ الهی که ولادت ایشان است و دل امام حسین شاد شده، دل ما هم شاد شود و انشاءالله با ظهور آقا امام زمان رفع گرفتاری و مشکلات شود.
خدا به ذاتش قسم خورده است که من در شب نیمه شعبان سائلی را از در خانهام نا امید برنمیگردانم. خدا را به حق علی بن الحسین و پدر بزرگوارش قسم میدهیم که به همه ما ایمان و مرحمت کامل عنایت کند. روز دوشنبه متعلق به این دو بزرگوار است. «السلام علیک یا ابا محمد، یا حسن بن علی و السلام علیک یا ابا عبدالله»
آقای شریعتی: بهترینها را برای شما آرزو میکنم. الحمدلله رب العالمین و صل الله علی سیدنا محمدٍ و آله الطاهرین.
کارشناس برنامه: حجت الاسلام و المسلمین حبیب الله فرحزاد
برنامه سمت خدا | تاریخ پخش : ۱۳۹۳/۰۳/۱۹
.






