شناخت امیرالمؤمنین بر اساس زیارت غدیریه امام هادی
۱۴۰۰-۰۴-۲۳ ۱۴۰۲-۱۰-۲۳ ۱۱:۰۰شناخت امیرالمؤمنین بر اساس زیارت غدیریه امام هادی

شناخت امیرالمؤمنین بر اساس زیارت غدیریه امام هادی
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.
شریعتی: «الحمد لله الذی جعلنا من المتمسکین بولایه امیر المؤمنین و الائمه المعصومین علیهم السلام» سلام میکنم به روی ماه شما، ایام بر شما مبارک باشد. به سمت خدای امروز خیلی خوش آمدید. حاج آقای بهشتی سلام علیکم و رحمه الله. خیلی خوش آمدید. عیدتان مبارک باشد.
حاج آقای بهشتی: سلام علیکم و رحمه الله. من هم میلاد امام هادی(ع) و عید سعید غدیر خم حساسترین فراز تاریخ اسلام که پیامبر عزیز ما در همان سال اول جشن گرفتند و به اصحابشان فرمودند به من تبریک بگویید. قبل از این سابقه نداشت که پیامبر پس از یک پیروزی یک چنین فرمایشی بفرمایند. امیرالمؤمنین(ع) این روز را جشن می گرفتند. امام صادق، امام رضا این روز را جشن میگرفتند و توصیه میکردند لباس خوب بپوشید، بوی خوش استفاده کنید. به دیدن همدیگر بروید و عیدی بدهید. شعرخوانی و سرود خوانی در زمان ائمه بنیان گذاری شده است. عیدیهای پیشنهادی امام رضا(ع) را برای شما بگویم. عیدی اول اطعام است. هرکس عاشق امیرالمؤمنین(ع) است از جمع خانه خودش شروع کند. بعد فامیل و همسایهها و مؤمنین و مؤمنات، هرکس روز عید غدیر اطعام بدهد گویا انبیاء را به خانه خود دعوت کرده است.
عیدی دوم پوشاک است. در آستانه ماه مهر هستیم، عاشقان امیرالمؤمنین(ع) برای فقیرها پوشاک تهیه کنند. برای اهل خانه و خانواده در عید غدیر عیدی بخرید. عیدی سوم عطریات است. عیدی چهارم پول نقد است، فقط هم سیدها نه، هرکس افتخار میکند به اینکه مهر امیرالمؤمنین در دلش هست عیدی بدهد. امروز حدیثی دیدم که خداوند این چهار عید را روز قیامت با هویتی وارد محشر میکند. عید سعید فطر، عید سعید قربان و عید جمعه و عید سعید غدیر، عید غدیر نسبت به سه عید طبق حدیث مثل ماه نسبت به ستارههاست. عید الله الاکبر! حاجت بطلبیم و گرفتاریهایمان را با خدا در میان بگذاریم و از خدا بخواهیم به حق امیرالمؤمنین علی(ع) مشکلات کشورمان را گره گشایی کند.
شریعتی: خوشا به حال آنها که حضرت علی را میشناسند، گرچه هرچقدر بدویم درک ما از فهم این شخصیت بزرگ ناتوان است. امروز حاج آقای بهشتی میخواهند امیرالمؤمنین را به ما معرفی کنند. امیرالمؤمنین در آینه آیات نورانی قرآن کریم با نگاهی به زیارت غدیریه امام هادی(ع). بحث امروز شما را خواهیم شنید.
حاج آقای بهشتی: بهترین معرفی، معرفی خداست. اگر خدا در کتابش کسی را معرفی کرده باشد درستترین و دقیقترین و حق ترین معرفی است. ما از امام هادی(ع) دو زیارت داریم که شیعه را تا روز قیامت بیمه کرده است. یکی زیارت جامعه که فوق العاده است. شاید دهها جلسه زمان لازم باشد تا شرح داده شود و یکی زیارت امیرالمؤمنین(ع) در روز غدیر خم که از امام هادی(ع) به ما رسیده است. تفاوت این زیارت با همه زیارتها و دعاها این است که پر آیهترین سند حدیثی ماست. من متن حدیثی یا زیارتنامهای ندیدم که اینقدر آیه قرآن در آن درج شده باشد. این را یک امام معصوم که از خطا به دور است، امیرالمؤمنین را با آیات قرآن توصیف کرده است. چهل و چند آیه در این زیارتنامه به کار رفته و بعضی کامل آیات و بعضی بخشی از آیات و بعضی ممزوج شده آیات و سخن امام هادی(ع) است. چون ما از اول عید قربان تا ۲۴ ذی الحجه پی در پی مناسبتهای ولایی داریم. ماجرای انگشتر بخشی امیرالمؤمنین(ع)، ماجرای مباهله، ماجرای نزول سوره «هل أتی» در کتاب مفاتیح الجنان هست. این نکته که محدث قمی در کتاب شریف مفاتیح الجنان، محدث هم حدیث شناس است و حرف گزاف نمیزند. در پایان این زیارتنامه با اینکه زیارتنامه مخصوص عید غدیر خم است، فرمودند: شایسته است هر روز و هر شب سال این زیارتنامه خوانده شود. در کتاب شریف مفاتیح از اول تا آخر نگاه کنیم، دعای کمیل برای شب جمعه است. ولی محدث قمی فرمود: این زیارت در تمام روزها و تمام شبهای سال شایسته است خوانده شود. امام شناسی قرآنی پیدا میکنیم. امام را که شناختیم پیامبر را شناختیم، پیامبر را شناختیم، خدا را شناختیم و راه را به درستی رفتیم. یادی از حضرت امام خمینی بکنیم. ایشان در یکی از کتابهایشان میفرماید: دعاهایی که طولانی هست، آنهایی که کم حوصله هستند، لزومی ندارد تمامش را بخوانند. فرازهایی را شروع بکنند.
با سلام به پیامبر شروع میشود و اولین آیاتی که در این زیارتنامه آمده این آیات است. «السَّلامُ عَلَیْکَ یَا دِینَ اللَّهِ الْقَوِیمَ» به امیرالمؤمنین میگوییم: ای آئین درست خدا، یعنی آئین خدا متجلی در یک شخصیت شده است. «وَ صِرَاطَهُ الْمُسْتَقِیمَ» ای راه مستقیمی که هر مسلمان صبح و شام از خدا میخواهد. خدایا ما را به راه مستقیم، تجلی این در یک نفر امیرالمؤمنین است. «السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا النَّبَأُ الْعَظِیمُ الَّذِی هُمْ فِیهِ مُخْتَلِفُونَ» اشاره به سوره نبأ دارد. شخصیتی که دربارهی او اختلاف شد. بخشهایی از زیارتنامههایی که ائمه به ما یاد دادند، اعتقادات ما را یاد دادند که مرور کنید. در اذان داریم «اشهدُ»، «اشهد ان لا اله الا الله، اشهد ان محمداً رسول الله، اشهد ان علیاً ولی الله» در تشهد هم اشهدُ داریم. راز این چیست؟ این اشهدُ مربوط به خودم میشود که میخواهم مطلبی را با خودم در میان بگذارم یا با دیگران یا هردو؟ این یک نوع تلقینی است به خود و یک نوع تبلیغی است در مورد دیگران. اذان را که با صدای بلند میگوییم، اشهدُ یعنی ای اهل عالم همه بدانند باورهای من، اعتقادات من اینهاست. در زیارتنامهها زیاد این جمله به کار رفته است «اشهدُ» اعتقاد من این است. گواهی میدهم «أَنَّهُ قَدْ بَلَّغَ عَنِ اللَّهِ مَا أَنْزَلَهُ فِیکَ» پیامبر رساند از طرف خدا آن آیاتی که درباره تو (یا امیرالمؤمنین) نازل شده است. «فَصَدَعَ بِأَمْرِهِ» امر خدا را آشکار کرد. در قرآن آیهای داریم که «فَاصْدَعْ بِما تُؤْمَر» (حجر/۹۵) فرمان خدا را آشکار کن. پیامبر تا سه سال مخفیانه دعوت میکرد. از سال سوم علنی در خیابان آمدند و شعار «قولوا لا اله الا الله تفلحوا» را داد. ای پیامبر تو آشکار کردی آیاتی که خدا دربارهی امیرالمؤمنین(ع) به تو تعلیم داده بود.
«وَ أَوْجَبَ عَلَى أُمَّتِهِ فَرْضَ طَاعَتِکَ وَ وِلایَتِکَ» بر امت اسلامی واجب کردی وجب اطاعت و ولایت را «وَ عَقَدَ عَلَیْهِمُ الْبَیْعَهَ لَکَ» پیامبر بعد از اینکه خطبه را خواندند، فرمودند: آقایان و خانمها به صف شوند. یک خیمهای ترتیب دادند، دو طرف در باز بود. یک طرف صف آقایان و یک طرف صف بانوان، اینها ریزه کاری زیاد دارد. بیعت خانمها این بود که دستشان را در تشت آبی میگذاشتند که امیرالمؤمنین(ع) هم دستشان را در همان آب زده بودند و یک جملهای میگفتند. بیعت آقایان هم اینطور بود که دست میدادند یا کف دستشان را نشان میدادند و جملهای به عنوان بیعت اعلام میکردند. «وَ جَعَلَکَ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ» سوره احزاب آیه ۶ میفرماید: «النَّبِیُّ أَوْلى بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِم» پیامبر شایستهتر و سزاوارتر است نسبت به مؤمنان از خودشان، یعنی پیغمبر اختیار جان مرا دارد، اختیار مال مرا دارد. از خود من اختیارش بیشتر است، خدا این را قرار داده است. آنوقت یک چنین اولویتی را پیامبر در غدیر خم به امیرالمؤمنین(ع) داد و بعد فرمود: «من کنت مولاه فهذا علیٌ مولاه» آیه بعد سوره فتح آیه ۱۰ است. «أَشْهَدُ أَنَّکَ وَفَیْتَ بِعَهْدِ اللَّه تعالی» گواهی میدهم یا امیرالمؤمنین تو به عهد خدا وفا کردی «وَ أَنَّ اللَّهَ تَعَالَى مُوفٍ لَکَ بِعَهْدِهِ» خدا هم به عهدش با تو وفا کرد. قرآن میفرماید: «وَ أَوْفُوا بِعَهْدِی أُوفِ بِعَهْدِکُم» (بقره/۴۰) شما به عهد من وفا کنید، من هم به عهد شما وفا میکنم. بعد پیغمبر این آیه قرآن را خواندند «وَ مَنْ أَوْفَى بِمَا عَاهَدَ عَلَیْهِ اللَّهَ فَسَیُؤْتِیهِ أَجْرا عَظِیما» هرکس به عهدی که با خدا بسته وفا کرد، اجر بزرگی به او داده میشود. سوره فتح آیه ۱۰.
ممکن است کسی بگوید: ستایش از امیرالمؤمنین در این روزگار پر غوغا و پر مشکل چه دردی را از ما دوا میکند؟ ستایش خوب است، من میخواهم بگویم: ما داریم شاخصههایی از امیرالمؤمنین نقل میکنیم که در تمام روزگاران هرکس عهد بسته به عهدش وفادار باشد. عهدی که با خدا میبندیم، با امام زمان میبندیم، عهدی که با همسر، با مردم، با بدهکار، با بستانکار میبندیم به عهدمان وفادار باشیم. این باعث رشد ما باشد. گاهی میپرسند چرا نام حضرت علی در قرآن نیامده است؟ صدها سال قبل این سؤال بوده است. جوابهایی دارد، یک جوابش این است که نام دیگران هم نیامده است. حتماً میخواهد قدر و منزلت حضرت را پایین بیاورد. یک جواب دیگر این است که اگر نام حضرت علی میبود، مردم تن میدادند؟ نام پیامبر در قرآن هست. مؤمنها پیروی و کافران مقابله میکردند. نام پیامبر بوده است. اگر کسی بخواهد لجاجت کند کار به نام ندارد. خدا رحمت کند شهید بهشتی را در مدرسه فیضیه جلسه پرسش و پاسخ بود. از ایشان پرسیدند: چرا حضرت امام اسم بنی صدر و بهشتی را نمیگوید؟ حضرت امام با اشاراتی در درگیری بهشتی و بنی صدر مطالبی را میگفتند که مردم باید خودشان میرفتند آن شاخصها را پیدا میکردند و تطبیق میدادند. ایشان میفرمود: خدا همین را میخواهد. شاخصها را بیان کند و مردم بروند مصداق را بیان کنند.
خداوند در قرآن میفرماید: مدیران، فرماندهان، اولیای شما این افراد هستند. از نظر رابطه با خدا، رابطه با خانواده، با مردم، برو پیدا کن چه کسی است؟ باعث رشد تو میشود، باعث اوج اندیشه تو میشود که پیدا کنی مصداقها را، شاخصها را خدا معین کرده است. یکی همین وفای به عهد است. ما کسانی را داشتیم که همراه پیغمبر به جنگ آمدند و فرار کردند. وفادار نماندند. همین کوفیانی که چند روز دیگر ماه محرم فرا میرسد، بیش از ده هزار نفر به امام حسین(ع) نامه نوشتند. امام حسین (ع) نامهها را همراه خودش به کربلا آورده بود. روز عاشورا آن نامهها را نشان داد. حتی از بعضی اسم برد. ای شبث بن ربعی تو نامه نوشتی؟ گفت: نه، ننوشتم. به مسئول نامهها فرمود: نامه شبث را بیاورید. او میخواست چنگ بزند و نامه را بگیرد که در تاریخ محو شود. حضرت ابالفضل جلو آمد و یک نهیبی زد که شبث عقب رفت. وفاداری، وفای با رهبر، وفای با امام، وفای با پیغمبر، وفای با خدا، اینها شاخص است. «وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ وَ عَمَّکَ وَ أَخَاکَ» من گواهی میدهم که تو یا امیرالمؤمنین و عمویت حمزه و برادرت جعفر که اینها تاریخچه شیرینی دارند، شما کسانی هستید «الَّذِینَ تَاجَرْتُمُ اللَّهَ بِنُفُوسِکُمْ» شما کسانی هستید که با خدا معامله کردید. «فَأَنْزَلَ اللَّهُ فِیکُمْ» خدا درباره شما این آیه را نازل کرد. «إِنَّ اللَّهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوَالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّهَ» یک شاخص دیگر جان فشانی، امروز هم این شاخص هست. در کشور ما انقلاب شده، کسانی که در انقلاب جانفشانی کردند. هشت سال دفاع مقدس بود. کسانی که در دفاع مقدس حضور فعال داشتند. یا شهید شدند یا جانباز برگشتند و یا اسیر شدند. اینها ملاکهای ارزشمندی است. تمام این آیهها درس آموز است.
در مقابل بهشت، «بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّهَ» اینها جان و مالشان را میدهند به خدا و خدا هم بهشت را میدهد. «یُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ» در راه خدا مبارزه میکنند. «فَیَقْتُلُونَ» میکشند، «وَ یُقْتَلُونَ» کشته میشوند به سمت خدا، با همه جنگهای دنیا فرق دارد و رنگ الهی دارد. «وَعْدا عَلَیْهِ حَقّا فِی التَّوْرَیهِ وَ الْإِنْجِیلِ وَ الْقُرْآنِ» سه کتاب آسمانی سند این معامله است، تورات و انجیل و قرآن، «وَ مَنْ أَوْفَى بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ» کیست باوفاتر از خدا به عهدش؟ کسی فکر نکند وعده خدا شوخی است. «فَاسْتَبْشِرُوا بِبَیْعِکُمُ الَّذِی بَایَعْتُمْ بِهِ» بشارت باد شما را با این معاملهای که کردید. «وَ ذَلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ» فوز عظیم همین است.
استاد بنده حاج آقای قرائتی شب بیست و یکم ماه رمضان که میشود، روی تخته مینویسند «فزتُ و رب الکعبه» بعد آمدند رصد کردند در قرآن کجا کلمه فوز به کار رفته است؟ مجموعش شده شخصیت امیرالمؤمنین، این آیه مصادیق زیادی دارد اما امام هادی(ع) از زبان پیامبر به عنوان بالاترین مصداق، امیرالمؤمنین را ذکر میکند. آیه دنبالش که به خودسازی مربوط میشود. این آیه هم در مورد امیرالمؤمنین است. «التَّائِبُونَ» توبه کنندگان، «الْعَابِدُونَ» عبادت کنندگان، «الْحَامِدُونَ» ستایشگران، «السَّائِحُونَ» روزهداران، «الرَّاکِعُونَ» رکوع کنندگان، «السَّاجِدُونَ» سجده کنندگان، «الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ» آمران به معروف، «وَ النَّاهُونَ عَنِ الْمُنْکَرِ» نهی کنندگان از منکر «وَ الْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ وَ بَشِّرِ الْمُؤْمِنِینَ» حراست کنندگان از مرزهای خدا و بشارت باد مؤمنان را. شیعه کلمهای است که خیلی بار معنایی سنگینی دارد. بارها شده امیرالمؤمنین یا امامان دیگر به کسانی که میگفتند: ما شیعه هستیم، نهیب میزدند. شیعه یعنی کسی که یک جایی برف آمده، یک کسی میآید میگذرد. نفر دوم طوری پایش را جای نفر اول بگذارد که افراد بعدی بگویند: یک نفر رد شده است. ما اینطور هستیم؟ شیعه باید دقیق نفر جلو را بشناسد و در عمل و رفتار هم پایش را جای پای او بگذارد. شیعه باید اهل توبه، اهل رکوع و عبادت باشد. اهل امر به معروف باشد. مصداق درجه یک اینها امیرالمؤمنین است.
در سوره انعام آیه ۱۵۳ میفرماید: «وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ الْمَعْنِیُّ بِقَوْلِ الْعَزِیزِ الرَّحِیمِ» من گواهی میدهم شما معنای قول خدای بزرگ هستید. کدام قول؟ «وَ أَنَّ هَذَا صِرَاطِی مُسْتَقِیما» این است راه مستقیم من. خدا فرموده و بعد امام هادی(ع) در زیارتنامه به ما یاد میدهد که امیرالمؤمنین را خطاب کنیم. تو مصداق آن آیه هستی. آن راه مستقیمی که خدا به ما فرموده تو هستی. «فَاتَّبِعُوهُ» این راه را پیروی کنید. «وَ لا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکُمْ عَنْ سَبِیلِهِ» راههای دیگر را نروید که از راه خدا پراکنده خواهید شد. ما در تصمیمگیریهایمان شک میکنیم این فکر درست است؟ این کار درست است؟ این راه درست است؟ احزاب مختلفی در جامعه هستند، گروههای مختلفی در جامعه هستند، فکرهای کدام درست است؟ میگوید: میخواهی راه مستقیم را بشناسی، راه علی را بشناس. «صراط علیٍ حق نُمسِکه». «ضَلَّ وَ اللَّهِ وَ أَضَلَّ مَنِ اتَّبَعَ سِوَاکَ» به خدا گمراه شد و به گمراهی برد هرکسی که به دنبال غیر تو رفت. «وَ عَنَدَ عَنِ الْحَقِّ مَنْ عَادَاکَ» از حق روی گرداند کسی که به دشمنی تو آمد.
«اللَّهُمَّ سَمِعْنَا لِأَمْرِکَ» خدایا تو امر کردی، راه مستقیم مرا برو، ما این امر را شنیدیم، «وَ أَطَعْنَا» اطاعت کردیم. «وَ اتَّبَعْنَا صِرَاطَکَ الْمُسْتَقِیمَ» بعد به آیهای در سوره مائده اشاره میکند. «فَاهْدِنَا رَبَّنَا» پروردگارا تو هدایت کن ما را، «وَ لا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنَا» اینها را امام کنار هم قرار داده و هرکدام در یک سورهای هست. امام هادی(ع) که در دوران سختی زندگی میکرده این را فرموده است. سوره حج آیه ۷۸، «وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ جَاهَدْتَ فِی اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ» قرآن میفرماید: «وَ جاهِدُوا فِی اللَّهِ حَقَ جِهادِه» آنطور که شایسته هست جهاد کنید. مجاهدین درجات دارند.
در جنگ احد بدنش دیگر جای سالمی نداشت. وقت به خانه آمد همسرش فاطمه زهرا(س) هر جراحتی را میرفتند مداوا کنند، جراحت نزدیکتر دهان باز میکرد و خون جاری میشد. جراحتهای امیرالمؤمنین تا پایان عمرش، رزمندگانی داریم که آثار ترکشها در بدنشان هنوز پیداست. در جنگهایی که بقیه فرار کردند تو ایستادی، بقیه سست شدند و تو استقامت کردی. اینها عواملی است که دست به دست هم داده و خدای حکیم این شخصیت را برای رهبری امت اسلامی به وسیله پیامبر در غدیر خم معرفی کرده است. پیغمبر در غدیر خم فرمود: «وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ» به آن خدایی که مرا به حق مبعوث فرمود، «مَا آمَنَ بِی مَنْ کَفَرَ بِکَ» به من ایمان ندارد کسی که تو را انکار کند. «وَ لا أَقَرَّ بِاللَّهِ مَنْ جَحَدَکَ» کسی که تو را انکار کند به خدا هم اعتراف نکرده است. «وَ قَدْ ضَلَّ مَنْ صَدَّ عَنْکَ» کسی که جلوی راه تو را بست به بیراهه رفته است. «وَ لَمْ یَهْتَدِ إِلَى اللَّهِ» به خدا هم هدایت نمیشود «وَ لا إِلَیَّ مَنْ لا یَهْتَدِی بِکَ» به سمت من هم هدایت نمیشود. «وَ هُوَ قَوْلُ رَبِّی عَزَّ وَ جَلَّ» بعد پیامبر به آیه قرآن استناد کردند. سوره طه آیه ۸۲ «وَ إِنِّی لَغَفَّارٌ لِمَنْ تَابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صَالِحا» من که خدا هستم حتماً میآمرزم کسی را که توبه کند، ایمان آورد و کارش درست باشد. «ثُمَّ اهْتَدَى» بعد هدایت بپذیرد، چه هدایتی؟ «إِلَى وِلایَتِکَ» هدایتی که امیرالمؤمنین در آن باشد. پیامبر ولایت امیرالمؤمنین را به آیه ۷۸ سوره حج گره زد. خداوند چنین کسانی را مورد عنایت خودش قرار میدهد.
سوره مؤمنون آیه ۱۰۴، «فَلَعَنَ اللَّهُ مُسْتَحِلِّی الْحُرْمَهِ مِنْکَ» لعنت خدا بر کسانی که به تو بی احترامی کردند و احترام تو را نشناختند «وَ ذَائِدِی الْحَقِّ عَنْکَ» حق تو را گرفتند. «وَ أَشْهَدُ» گواهی میدهم «أَنَّهُمُ» یک چنین کسانی «الْأَخْسَرُونَ» زیان کردند. «الَّذِینَ تَلْفَحُ وُجُوهَهُمُ» اینهایی که «النَّارُ» آتش صورتشان را میسوزاند «وَ هُمْ فِیهَا کَالِحُونَ» و اینها در آتش زشت میشوند. تمام این آیات تفاسیر دارد ولی امام هادی اینها را گره زده به منافقین و مخالفین امیرالمؤمنین، با آیات قرآن شخصیت امیرالمؤمنین را آراسته است. سوره زمر آیه ۹، سخنی را از امیرالمؤمنین نقل میکند. «فَوَ اللَّهِ مَا کَذِبْتُ» امیرالمؤمنین فرمود: به من دروغ گفته نشده، چون مطالبی که به امیرالمؤمنین گفته شده از زبان پیغمبر است و پیامبر راستگو است. «وَ لا کُذِبْتُ» پیامبر به من دروغذ نگفته است. «وَ لا ضَلَلْتُ» من به بیراهه نرفتم. «وَ لا ضُلَّ بِی» کسی به وسیله من گمراه نشده «وَ لا نَسِیتُ مَا عَهِدَ إِلَیَّ رَبِّی» عهد خدا را هم فراموش نکردم. کار من یک کار آگاهانه است. «وَ إِنِّی لَعَلَى بَیِّنَهٍ مِنْ رَبِّی» من براساس بصیرتی که از خدا گرفتم حرکت میکنم.
«بَیَّنَهَا لِنَبِیِّهِ وَ بَیَّنَهَا النَّبِیُّ لِی» که خدا برای پیامبر تبیین نمود و پیامبر هم برای من تبیین کرد. «وَ إِنِّی لَعَلَى الطَّرِیقِ الْوَاضِحِ» من بر یک راه روشنی هستم و تردید ندارم این راه درست است. «أَلْفِظُهُ لَفْظا صَدَقْتَ وَ اللَّهِ وَ قُلْتَ الْحَقَّ» دقیقاً همان کلمات را میگویم «فَلَعَنَ اللَّهُ مَنْ سَاوَاکَ بِمَنْ نَاوَاکَ» نفرین خدا بر کسی که تو را با افرادی که در جاهلیت فکر میکردند برابر دانست. بعد این آیه قرآن را خواندند «وَ اللَّهُ جَلَّ اسْمُهُ یَقُولُ» خای بزرگ میفرماید: «هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَ الَّذِینَ لا یَعْلَمُونَ» آنهایی که میدانند با کسانی که نمیدانند مساوی هستند؟ الآن دانش امیرالمؤمنین در دسترس هست. الآن در جهان آزادی وجود دارد. یکوقت بود دسترسی به یک کتاب ممکن نبود.
همین میرحامد حسین هندی که این هفته در برنامه از این شخصیت یاد خواهیم کرد، به کتابی نیاز پیدا کرد برای نوشتن مجموعه سی و چند جلدی «عبقات الانوار» شاگردانش را به کشورهای مختلف فرستاد که این کتاب را برای من پیدا کنید. به عراق، ایران، سوریه، حجاز فرستاد تا این کتاب را پیدا کنند الآن با یک دکمه با کامپیوتر کتاب در دسترس است. آخر یک عالمی را در حجاز پیدا کرد، اینقدر کتاب نوشت که دست راستش فلج شد. بعد با دست چپ مینوشت. اواخر عمر دیگر نمیتوانست بنشیند. میخوابید، کتاب را روی سینهاش میگذاشتند و اظهار نظر میکرد و در حاشیه کتاب مینوشتند. وقتی از دنیا رفت، در غسالخانه دیدند که روی سینهاش نقش یک کتاب است. به کتابی احتیاج پیدا کرد و برای صاحب کتاب در کشور عربستان نامه نوشت: من محقق هستم و به کتاب شما نیاز دارم. کتابت را امانت به من بده. او نداد! مسافرت کرد از طریق دریا خودش را به مکه رساند و زیارت کرد. بعد رفت آن شهر را پیدا کرد، خانه آن عالم را پیدا کرد، به شکل گدایان پشت در خانه او نشست، آن عالم خواست بیرون برود، او را دید و خواست پولی به او کمک کند. گفت: من پول نمیخواهم. میخواهم نوکری خانه شما را بکنم. بالاخره ورود پیدا کرد در آن کتابخانه و کتاب را پیدا کرد و یک نسخه از روی نوشت و دید بخشی از حقانیت امیرالمؤمنین اینجاست. بعد به هند رفت و یک نامه برای این عالم نوشت که کتاب را ندادی و ما اینطور دسترسی پیدا کردیم. آن عالم سنی هم برای او تقدیرنامه نوشته است که حقا تو محقق هستی!
امیرالمؤمنین(ع) مجموعهی این کمالات هستند. علم امیرالمؤمنین با علم دیگران، خطبههای امیرالمؤمنین درباره خداشناسی، جهانشناسی، انسان شناسی، نامهای که به مالک اشتر نوشتند. با داشتههای دیگران مقایسه کنیم و بر ادعای خودمان افتخار کنیم که ما این راه و این شخصیت را به عنوان پیشوا انتخاب کردیم. چون روز قیامت هر شخصیتی با پیشوای خود حاضر میشود. روزهای راهپیمایی از هر محلهای با امامشان میآیند. از خدا میخواهیم مهر امیرالمؤمنین را که پدران و مادران ما، بزرگان ما در دلهای ما نهادند روز افزون بفرماید و همه ما را از رهروان راه او و شیعیان طریق او قرار بدهد.
شریعتی: … انشاءالله برای عید غدیر امسال سنگ تمام بگذاریم که انشاءالله حضرت نگاه پدرانهشان را از ما دریغ نکنند. اشاره قرآنی امروز را بفرمایند و بعد ادامه مباحث را خواهیم شنید.
حاج آقای بهشتی: از آیاتی که تلاوت شد «الَّذِینَ یُبَلِّغُونَ رِسالاتِ اللَّهِ» کسانی که پیامهای خدا را به مردم میرسانند «وَ یَخْشَوْنَهُ» فقط از خدا میترسند «وَ لا یَخْشَوْنَ أَحَداً إِلَّا اللَّهَ» جز خدا از کسی نمیترسند. در غدیر خم بارها پیغمبر میفرمود: مطالبی که میگویم، حاضران به غائبان برسانند. پدران به فرزندان، تا روز قیامت. یعنی مخاطب خطبه غدیر همه مردان و زنان مسلمان هستند در طول تاریخ، اینجا میگوید: نترسند. جابر بن عبدالله انصاری صحابه پیامبر عمر طولانی کرد تا زمان امام باقر(ع)، مسافرت میرفت، مردم به عنوان اینکه اصحاب پیغمبر هست، جمع میشدند و میگفتند: حدیثی بگو. حدیث غدیر را میگفت. میگفتند: شما هرجا میروی حدیث غدیر را بیان میکنی؟ میگفت: بقیه از بیان این میترسند. مبلغ غدیر میشوند. همه ما مخصوصاً پدر و مادرها، معلمها و مربیها، جاهایی که مرکز تبلیغ هست، حدیث غدیر الآن در تیراژهای میلیونی چاپ میشود. خطبه غدیر، ماجرای غدیر و همین کتابی که امروز معرفی میکنیم، همه ما مبلغ غدیر شویم بدون اینکه بترسیم.
شریعتی: این کتابی که امروز معرفی میکنیم بسیار کتاب خوبی است. عنوان کتاب «گزارش حجه الوداع، گزارش لحظه به لحظه آخرین سفر حج پیامبر از مدینه تا مدینه» هست. برای تهیه کتاب به ۲۰۰۰۰۳۰۳ پیامک بزنید، دوستان ما شما را راهنمایی خواهند کرد.
حاج آقای بهشتی: امیرالمؤمنین(ع) عاشق اطعام بود. مهمانسرایی داشت، غذای ساده میخورد ولی از مال خودش اطعام میکرد. به یتیمان و فقرا و مساکین اطعام میکرد. پیامکهای ناراحت کنندهای به ما میرسد. کسانی هستند که در ماه گوشت نمیخورند. به افتخار عید سعید غدیر با توصیههایی که از امام رضا گفتم، اطعام را فراموش نکنیم و حداقل به فامیلها و افراد خانواده خودمان اطعام کنیم. امام رضا(ع) فرمودند: روز غدیر خم به هم میرسید، بگویید: «الحمدلله الذی جعلنا من التمسکین بولایه امیرالمؤمنین و اولاده المعصومین» انشاءالله بتوانیم فرزندانی صالح و مؤمن تربیت کنیم و نسل آینده در پیشگاه خدا شهادت بدهند که ما مأموریتمان را درست انجام دادیم.
آیه بعد در مورد جهاد است، یکی از شاخصهای ارزشی در قرآن جهاد است. قرآن مسلمانها را دو دسته کرده است، مجاهدین، قاعدین. یعنی کسانی که در صحنههای اجتماعی فعال هستند، کسانی که ایمان دارند ولی نشستند. ما در کشورمان هشت سال جنگ بود. کسانی هستند نه در جنگ شرکت کردند و نه کمکی کردند، نماز خواندند و روزه گرفتند، آنها خوب هستند، چون قرآن در پایان از هردو گروه تعریف میکند ولی بین مجاهدین و قاعدین فاصله هست. «وَ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِینَ عَلَى الْقَاعِدِینَ أَجْراً عَظِیماً» خیلی فاصله زیاد است. امیرالمؤمنین(ع) از اولین جنگ، جنگ بدر بود پستهای تعیین کننده، در جنگ بدر بخش اول سه نفر با سه نفر جنگیدند. فرماندهان و پهلوانان مسلمان با فرماندهان و پهلوانان مشرک جنگیدند و همینها سرنوشت جنگ را مشخص کردند. از طرف لشگر اسلام امیرالمؤمنین، حمزه سید الشهداء و یک نفر که با آن سه نفر، اینها که توانستند نفرات مقابل خودشان را به زمین بزنند و از پا دربیاورند، دیگر سرنوشت جنگ مشخص شد، مسلمانها روحیه پیدا کردند و الله اکبر گفتند. ورق برگشت، هم اسیر گرفتند و هم غنائم گرفتند. جنگ دوم جنگ احد بود. به صورت غیر متوازن در جنگ بدر مسلمانها سیصد و چند نفر بودند و آنها حدود هزار نفر بودند. مسلمانها دو اسب و مشرکین صد اسب داشتند. حتی مسلمانها اسلحه نداشتند و بسیاری با چوب و سنگ میجنگیدند. مشرکین از لحاظ امکانات و غذا آماده بودند. پیامبر دستمال محکمی به شکمش بسته بود چون غذا برای خوردن نبود. در چنین شرایطی ایستادگی کردند. نفرات تعیین کننده بعد از پیامبر، اولین نفر امیرالمؤمنین است. در هیچ جنگی امیرالمؤمنین تحت نظر کسی جنگ نکرد غیر از پیامبر. دیگران بودند که پیامبر فرمود: تحت نظر فرماندهی امیرالمؤمنین بجنگید. در جنگ احد مسلمانها، هزار نفر بودند و سیصد نفر بین راه برگشتند و با منافقین همراه شدند، هفتصد نفر شدند. هفتصد نفر در مقابل سه هزار نفر بجنگند! بخواهیم مقایسه بکنیم مثل امکانات ما نسبت به دشمنان استکبار جهانی است. هواپیماهای آمریکاییها و اروپاییها، امکانات نظامی آنها، امکاناتی که ما را در ضعف نگه داشتند. چطور این پیروزی در جنگ هشت ساله بدست آمد؟ براساس ایمان به خدا. امام هادی(ع) افتخارات نظامی امیرالمؤمنین را در یک جدولی آورده است. در بدر کجا بودی، در خندق چه نقشی داشتی؟ در احد چه کردی؟ در حُنین چه کار کردی. آیات قرآنی مربوط به اینها را یکی یکی آورده است. همینجا یاد کنیم از رزمندگان عزیزمان، خانواده شهداء، عزیزانی که میان ما هستند ولی گاهی از آنها یاد نمیکنیم. آنها بودند که این جنگ را رقم زدند. در سپاه پاسداران، ارتش جمهوری اسلامی ایران، بسیج که از بدنه مردم بودند. غدیر به ما میگوید که باید قدر اینها را بدانیم.
شریعتی: در آستانه عید بزرگ غدیر زیارت غدیریه امام هادی انتخاب خیلی خوبی بود. انشاءالله همه ما، وجودمان با نام امیرالمؤمنین گره بخورد و از ثواب و برکات و الطاف آن بهرهمند شویم. دعا بفرمایید و آمین بگوییم.
حاج آقای بهشتی: خدایا به حق امیرالمؤمنین(ع) بیماران را لباس عافیت بپوشان. امنیت را از کشور ما نگیر. شری که آمریکاییها، اسرائیلیها، سعودیها، انگلیسیها برای ایران عزیز طراحی کردند به خودشان برگردان. پدر و مادرهایی که این روزها صاحب فرزند پسر میشوند فراموش نکنند که نام آنها را علی بگذارند که روز قیامت به کار آنها خواهد آمد. از خدا میخواهیم به خانوادههایی که فرزنددار نمیشوند، فرزندان صالح و سالم، مایه حسن عاقبت مرحمت بفرماید. رهبر عزیز، کشور عزیز، مردم عزیز ما را از هر گزندی محفوظ بدارد. پیغمبر این دعا را میکرد که خدایا لحظه جان دادن چشمان ما را به سیمای علی مرتضی روشن بفرما.
شریعتی:
قسم به وعده شیرینی «مَن یَمت یرنی» *** که ایستاده بمیرم به احترام علی
«والحمدلله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین»
کارشناس برنامه: حجت الاسلام و المسلمین سید جواد بهشتی
برنامه سمت خدا | تاریخ پخش : ۱۳۹۷/۰۶/۱۱
.






