بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِیمِ

قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم:ایها الناس قد اقبل إلیکم شهر الله بالبرکه و الرحمه و المغفره شهر هو عندالله أفضل الشهور و أیامه أفضل الأیام و لیالیه أفضل اللیالی و ساعاته أفضل الساعات[۱]

امروز امیـر در میـخانه تویی تو فریـاد رس نـاله مستانه تویـی تو
دل ما را که به کس رام نگردد آرام تویـی دام تویـی دانـه تویی تو
چهره گل، عندلیـبان را غزل خوان می کند دیدن مهـدی هزاران درد درمـان می کـند
مدعـی گویـد که با یـک گل نمی گردد بهار، من گلـی دارم که عـالم را گلسـتان می کند

سنگینی میزان اعمال با صلوات

یکی از آداب و اعمال مهم ماه مبارک رمضان، مداومت بر ذکر صلوات است.در فرازی از خطبه ماه شعبان که پیامبر اکرمصلی الله علیه و آله و سلم به مناسبت ماه رمضان ایراد فرمودند،آمده است: و من اکثر فیه الصلوات علی ثقل الله میزانه یوم تخف فیه الموازین[۲] کسی که در ماه مبارک رمضان زیاد صلوات بر محمد و آل محمد بفرستد، خدای متعال میزان حسنات او را سنگین خواهد کرد. اگر میزان حسنات سنگین شود، چه خواهد شد؟و من ثقلت موازینه*فهو فی عیشه راضیه[۳]اگر میزان حسنات سنگین شد، در خوشی دائم و اهل بهشت می شود واگر میزان حسنات سبک باشد، جایگاهش آتش جهنم خواهد بود.

انتساب ویژه ماه رمضان به خداوند

امام جواد سلام الله علیه می فرمایند: نعمه لا تشکر، کسیئه لا تغفر[۴]نعمتی که شکرش به جا آورده نشود، مانند گناهی است که آمرزیده نشود. برخی گناهان قابل آمرزش است و بعضی دیگر خیر؛ مثلاً خدا شرک را نمی آمرزد: إن الله لا یغفر أن یشرک به[۵]، حق الناس و ظلم را تا مظلوم رضایت ندهد، نمی آمرزد. بخش زیادی از دعاها تشکر از خداست. الحمدلله الذی یحلم عنی[۶]، الحمدلله بجمیع محامده کلها علی جمیع نعمه کلها[۷]حمد می کنم به همه نوع حمدها بر همه نعمتهای خدا. الحمدلله الذی هدانا لهذا و ما کنا لنهتدی لولا أن هدانا الله[۸]. یکی از سیره های پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم این بود که برای پذیرش ماه مبارک رمضان و استفاده از سفره نعمتهای الهی که در این ماه پهن می شود، مردم را آمادهمی کردندو می فرمودند:قد اقبل إلیکم شهر الله بالبرکه و الرحمه و المغفره[۹].

گـر رود ســر بـرنگردد سـرنـوشـت ایـن سـخـن با آب زر بایــد نوشــت
سر نوشت ما به دست دیگری است خوشنویس است و نخواهد بد نوشت

چقدر زیباست اگر کسی از عالم توحید سر در بیاورد و تمام موجودات را در اختیار خداببیند و همه چیزهایی که اتفاق می افتد را خارج از مشیت خدا نداند؛چون خارج از قضا و قدر خدا نیست. إنشاءالله خوشنویسی خدا را باور کنیم که همه چیزها در اختیار خداست، آنچه که پیش می آید به اذن و مشیت خداست. بایدبه قضا و قدرالهی تسلیم باشیم. بر آنچه که خدا برای ما رقم زده، تسلیم و راضی باشیم؛ آن چیزهایی که در اختیار ما نیست، قضا و قدر الهی است.الحمدلله علی کل حال[۱۰]،الحمدلله علی کل نعمه[۱۱]

دعایی است که هم صبح ها وهم عصرها مستحب است سه مرتبه خوانده شود: الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی یَفْعَلُ ما یَشاءُ* وَ لَا یَفْعَلُ مَا یَشَاءُ غَیْرُهُ الْحَمْدُ لِلَّهِ کَمَا یُحِبُّ اللَّهُ أَنْ یُحْمَدَ الْحَمْدُ لِلَّهِ کَمَا هُوَ أَهْلُهُ اللَّهُمَّ أَدْخِلْنِی فِی کُلِّ خَیْرٍ أَدْخَلْتَ فِیهِ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ وَ أَخْرِجْنِی مِنْ کُلِّ سُوءٍ أَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد [۱۲]

حمد می کنم خدایی را که هر کاری او دوست دارد،انجام می دهد، نه آنچه که دیگران می خواهند. هر چه خودش صلاح می داند و مطابق حکمتش است، انجام می دهد.سپس بگوییم: خدایا! هر خیری به چهارده معصوم صلوات الله علیهم اجمعین دادی، به ما عنایت کن و هر شر و بدی که از آنها دور کردی، از ما نیز دور گردان.ما حمد می کنیم و اوهم خوشنویس است و بد نخواهد نوشت؛ زیرا آنچه از طرف خدای متعالبرای ما رقم زده می شود، خیر و صلاح است. به ما جز خیر و زیبایی و جمال، چیز دیگری مرحمت نکرده است. تمام زمان ها، مکان ها و موجودات منتسب به خدا هستند. ماه رمضان، ماه خدا و سید الشهور، سرور همه ماه ها ست. شب قدر یک شب است، اما از هشتاد سال و هزار ماه بالاتر است. اهمیتش در حدی است که سوره ای به نام قدر داریم.

همه زمین ها متعلق به خداست؛ اما مشاهد مشرفه انتساب ویژه دارند، مانند خانه کعبه. خدای متعال می فرماید: آنجا خانه من است؛بیتی[۱۳].حتی انبیاء و اولیاء هم باید بیایند دور این خانه بگردند و حجر الاسود ودر و دیوار خانه کعبهرا ببوسند وعرض ادب کنند. پس همه زمین ها و خانه ها مال خداست؛ اما یک خانه، ویژۀ خداست.
همه مخلوقات متعلق به خدا هستند؛ اما پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم گل سر سبد همه انبیاء و همه اولیاء خداست؛ انه سید الأولین و الآخرین. حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم، اولین شخصیت عالم و عبد کامل خداست:أنت عبدی و أنت خیرتی من خلقی[۱۴].

ماه رمضان نیز انتساب ویژه به خدا دارد و لذا دارای چند ویژگی می باشد: ماه برکت و رحمت و مغفرت است.

ماه مبارک رمضان، ماه برکت است. یک سوره و یک آیه قرآن در آن مطابق یک ختم قرآن است. خواندن بسم الله الرحمن الرحیم یک ختم قرآن حساب می شود. در غیر ماه مبارک رمضان باید چندین ساعت یا چند شبانه روز وقت بگذاریم تا قرآن ختم شود. سفره عجیبی در این ماه پهن شده است. پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: اگر کسی دو رکعت نماز مستحبی در این ماه بخواند، برات آزادی از آتش جهنم به او داده خواهد شد. همچنین حضرت فرمودند: لو یعلم العباد ما فی رمضان لتمنت أن یکون شهر رمضان سنه[۱۵] اگر مردم می دانستند ماه مبارک رمضان چه قدر فضیلت دارد، آرزو می کردند که ای کاش ماه رمضان یک سال بود.

مولا امیر المؤمنین علی بن ابیطالب علیه الصلاه و السلام می فرمایند: برتری ماه رمضان بر بقیه ماه ها مثل برتری ما اهل بیت است بر بقیه انسان ها.[۱۶]

عنایت خدا در گرو عنایت به بندگان

بعضی دست ها، قلم ها، زبان ها و مال ها با برکت است.برخی آدم ها قدمشان پر برکت است؛مثلاً عروسی به خانه می آید، زندگی عوض می شود یا داماد در خانه می آید، قدمش موجب برکت است. اینها یک واقعیت است. بعضی ها شومند؛ یعنی آدم هایی که مجسمه ظلم، فساد وگناه هستند،تا قدم به جاییمی گذارند، ظلمت وتاریکی می آورند. این هم یک واقعیت است.

بنابراین آدم ها نیز یا بابرکتند یا بی برکت.در مال حرام برکت نیست. ربا و مال شبهه ناک بی برکت است.آیه الله استادی در کتاب هفتاد و دو منبر نقل کرده اند: شخصی قبل از انقلاب،مبلغی خمس آورد و به یکی از مراجع قم داد وگفت: این خمس یکی از آقایان در تهران است. این عالم می گوید: چند کار مهم و مشکلات خیلی ها با این پول حل شد؛ پولش خیلی با برکت بود.لذا جستجو کردم تا صاحب خمس را پیدا کردم.این شخص، سرهنگ ارتش زمان شاه بود.به تهران برای دیدنش رفتیم. زندگی ظاهریش هیچ نشان نمی داد که آدم با توفیق و با برکتی باشد؛ یعنی زندگی ظاهریش به آدمی که مذهبی و اهل معنویت و برکت باشد،نمی خورد. با ایشان شروع به صحبت کردیم که در زندگی چه کار کرده است که مال و دستش اینقدر با برکت است؟

جناب سرهنگ شرح حالش را تعریف کرد، معلوم شد این آقا وقتی در جوانی ازدواج کرده، خانم ایشان بعد از مدت کوتاهی از زندگی مشترک، مشکلی پیدا می کند و معلول و زمین گیر می شود. سرهنگ موقعیت و شرایطش خیلی مناسب بوده و راحت می توانسته خانمش را طلاق بدهد و یا حداقل یک همسر دیگر اختیار کند؛ ولی با خدا معامله ای کرد،گفت: خدایا! من با این خانم می سازم و کمکش می کنم و از او پرستاری می کنم و اسباب ناراحتی اش را هم فراهم نمی کنم و تو هم به من لطف و عنایت کن.خدای متعال هم در حقش لطف کرد.

ذکر مصیبت حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام

یکی از یاران امام صادق علیه الصلاه و السلام به محضر ایشان شرفیاب شد. حضرت دیدندغمگین است؛فرمودند: چرا غمگینی؟ گفت: من دختردار شدم.فرمودند:آیا دختردار شدن غم دارد؟ سنگینی او بر روی زمین است، روزی او به دست خداست و رزق تو را نمی خورد و مشکلی برای شما درست نمی کند. حضرت شروع به تعریف کردن از دختر نمودند؛ اینکه دختر رحمت است و رزق تو را کمنمی کند. می گوید: غم ها از دلم رفت و سبک و راحت شدم. بعد حضرت پرسیدند که نام این فرزند را چه گذاشتی؟ گفتم: فاطمه.تا امام صادق سلام الله علیه اسم فاطمه را شنید،حالش منقلب شد و سه مرتبه فرمود: آه آه آه.سپس دست مبارک را به پیشانی مقدسش گذاشت و فرمود: حالا که نام او را فاطمه گذاشتی، مواظب باش یک وقت به او بی احترامی و سبّو نفرین نکنی، مبادا او را بزنی.

آقا جان، ای امام صادق، شما تا نام فاطمه را می شنوید، منقلب می شوید. بچه ای که نام فاطمه بر او نامگذاری شده، سفارشش را می کنید. اما چه کردند با مادر بزرگوارتان؟

بعد از رحلت پدر بزرگوارش، پیغمبر خاتم صلی الله علیه و آله و سلم آنقدربر حضرت زهرا علیها السلام ظلم و جنایت کردند که فرمود: آنقدر بر من مصیبت وارد شده که اگر بر روزهای عالم وارد شده بود، مثل شب تیره و تار می شد.آن زمانی که بین در و دیوار قرار گرفت،بر دل صدیقه کبری سلام الله علیها چه گذشت؟ نالهزهرا بلند شد، صدا زد: بابا جان، برخیز و ببین با یادگارت، فاطمه چه کردند!

تمام گرفتارهای عالم در مشکلاتشان، مولا علی را صدا می زنند؛ اما بی بی فاطمه شرم و حیا کرد، صدا زد: فضه، مرا دریاب، به خدا محسنم را کشتند.

پی نوشت ها:
[۱] وسائل الشیعه،ج ۱۰، ص۳۱۳
[۲] الامالی للصدوق، ص۹۳
[۳] سوره قارعه، آیه۶ و ۷
[۴] بحارالانوار، ج۶۸، ص۵۳
[۵] النساء: ۴۸?
[۶] بحارالانوار، ج۹۴، ص۱۹۲
[۷] الاقبال، ص۵۸
[۸] سوره اعراف، آیه۴۳
[۹] ابن بابویه،محمدبن على،عیون أخبارالرضا علیه السلام، ۲جلد،نشرجهان – تهران،چاپ: اول، ۱۳۷۸ق.
[۱۰] مستدرک الوسائل، ج۵، ص۳۰۹
[۱۱] الکافی، ج۲، ص۹۷
[۱۲] کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی (ط – الإسلامیه)، ۸جلد، دار الکتب الإسلامیه – تهران، چاپ: چهارم، ۱۴۰۷ ق.
[۱۳] الکافی، ج۱، ص۱۳۴
[۱۴] بحارالانوار، ج۱۵، ص۲۷
[۱۵] ابن بابویه،محمدبن على،فضائلا لأشهرالثلاثه، ۱جلد،کتابفروشى داورى – قم،چاپ: اول، ۱۳۹۶ ق.
[۱۶] وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۳۱۲

سخنران: حجهالاسلام و المسلمین حبیب الله فرحزاد

.