ابعاد مختلف تربیت عبادی ؛ دعاهای قنوت نماز عید
۱۴۰۰-۰۹-۰۵ ۱۴۰۲-۱۰-۲۴ ۸:۱۶ابعاد مختلف تربیت عبادی ؛ دعاهای قنوت نماز عید

ابعاد مختلف تربیت عبادی ؛ دعاهای قنوت نماز عید
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
عید میآید اگر رؤیت شود ابروی تو *** ماه از رو میرود گر بنگرد بر روی تو
هر ستاره فرصتی بکر است تا دیدار ما *** از میان صد هزاران روزنه گیسوی تو
صد هزاران قاصدک را سوی تو پر دادهام *** نیست اما نیست اما قاصدی از کوی تو
شریعتی: سلام میکنم به همه دوستان عزیزم، بینندههای خوب و شنوندههای نازنینمان، به سمت خدای امروز خیلی خوش آمدید. عید شما مبارک باشد. انشاءالله بهترین جوایز و برکات و الطاف خدای متعال نصیب شما شود. حاج آقای بهشتی سلام علیکم و رحمه الله. خیلی خوش آمدید.
حاج آقای بهشتی: سلام علیکم و رحمه الله، بنده هم خدمت شما و بینندگان و شنوندگان عزیز سلام میکنم و عید را تبریک میگویم به همه کسانی که روزه دار بودند، کمکهای مؤمنانه داشتند، مریض داری کردند، آنهایی که به حال روزهداران حسرت خوردند، برای همه عزت و سلامت و خیر و برکت و رحمت و مغفرت خواهانم و از خداوند میخواهم این گفتگوها را با رشد و خیر و نور و به دور از هر اشتباه و آفتی تقدیر بفرماید و به روان پاک شهیدان صلوات میفرستم.
شریعتی: انشاءالله قدر تمام برکات و فیوضات این ماه را بدانیم و در طول سال حفظ کنیم. ماهی که یک آیه قرآن ثواب ختم قرآن را دارد، نفس کشیدن ثواب تسبیح کردن دارد، «و لله الحمد الحمدلله الذی علی ما هدانا و له الشکر علی ما اولانا» امروز در مورد نماز عید صحبت میکنیم و بحث ما به قنوت رسید، نکات خوبی را شنیدیم. امروز به نماز عید هم اشاره خواهند کرد. بحث امروز شما را خواهیم شنید.
حاج آقای بهشتی: بسم الله الرحمن الرحیم، «الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی»
یک چند کلمهای در مورد عید و عید فطر صحبت کنم و به نماز و قنوت برسیم. عید از کلمه عود یعنی بازگشت و فطر از کلمه فطرت است، یعنی بازگشت به خواستههای طبیعی و فطری، ای انسانها بیایید برگردیم به خواستههای فطری و طبیعی که کمال و سعادت در آنهاست. این عید فطر است. مناسبتهای اسلامی تماماً زمینهای برای توجه به خداست. لذا در آداب و سبک زندگی مسلمانی برای مناسبتها یک دعا یا نمازی تعریف شده است. جشن و عیدهای دیگران با غفلتها و هوسرانیها همراه است اما جشنهای مسلمانان با یاد خدا و دعا و نماز و انفاق و کمک به دیگران و بوی خوش و لباس قشنگ است.
مسلمانانی که در اردوی حج، در بیشتر دعاهای ماه رمضان از خدا طلب حج کردیم. «اللهم ارزقنی حج بیتک الحرام فی عامی هذا و فی کل عالم» در دعای دیگر داریم «و اکتبی من حجاج بیتک الحرام» یعنی اگر قسمت نیست در آن سرزمین حضور پیدا کنم، خدایا نام مرا جزء حاجیان بنویس. «الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمْ الْمَغْفُورِ ذَنْبُهُمْ» ماه رمضان خیلی ماه زیبایی است. حاجیانی که در سرزمین وحی با لباس احرام است، حاجی لباس احرام میپوشد بیست و چند چیز بر او حرام میشود. با یک نظمی در ساعتهای خاصی باید کارهایی را انجام بدهند. از سرزمین مکه در عرفات و از آنجا مشعر و منا بیایند. در مکه سعی صفا و مروه و طواف و در عرفات وقوف و در مشعر و پایانش میرسد به رمی جمرات و باید جشن بگیرند. طاعت خدا را انجام دادند و تکلیف انجام دادند، پس معلوم است در اسلام انجام تکلیف و مسئولیت عید دارد یا در ماه مبارک رمضان، روزهداران روزه گرفتند، آنهایی که وظیفهشان روزهداری بود. خیلیها انفاق کردند، خیلیها مریضداری کردند، نیایش کردند، سحرخیزی و شب زندهداری داشتند.
این آدابی که پیامبر در جمعه آخر ماه شعبان به ما یاد داد. حالا روز اول ماه شوال جایش هست جشن بگیرند. امام مجتبی(ع) از خیابان گذر میکرد، با اصحابشان روز عید فطر، دیدند عدهای میخندند و میزنند، حضرت فرمود: خداوند ماه رمضان را ماه مسابقهای قرار داد که بعضی پیشی گرفتند و بعضی باختند و جا ماندند. امروز روز دریافت جوایز است، اینهایی که میزنند و میکوبند اینها کاری در ماه رمضان نکردند. امروز روزی است که باید از خدا جایزه بخواهیم. عید فطر جشن یک ماه بندگی و انجام تکلیف است. خدایا این تکالیف را ما انجام دادیم. عید غدیر عید پذیرش مسئولیت است. از امیرالمؤمنین پرسیدند: خوشترین روز عمر شما چه روزی بود؟ فرمود: روز غدیر، روزی که مسئولیت رهبری جامعه از طرف خدا به دوش من گذاشته شد، معلوم است مسئولیت پذیری هم عید دارد. انجام مسئولیت هم عید دارد.
امیرالمؤمنین فرمود: «وَ اعْلَمُوا عِبَادَ اللَّهِ أَنَّ أَدْنَى مَا لِلصَّائِمِینَ وَ الصَّائِمَاتِ» کمترین چیزی که به مردان و زنان روزهدار داده میشود در عید فطر، «أَنْ یُنَادِیَهُمْ مَلَکٌ فِی آخِرِ یَوْمٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ: یک فرشتهای در پایان روز رمضان نوید میدهد: «أَبْشِرُوا عِبَادَ اللَّهِ» بشارت باد شما را بندگان خدا، «فَقَدْ غُفِرَ لَکُمْ مَا سَلَفَ مِنْ ذُنُوبِکُمْ» تمام گناهانی که تا کنون انجام دادید بخشیده شد. کمترین جایزه عید فطر این است.
«فَانْظُرُوا کَیْفَ تَکُونُونَ فِیمَا تَسْتَأْنِفُونَ» دقت کنید که دوباره یکی از پروندهها باز میشود. تا حالا پاک شده است. امام رضا(ع) فرمود: فلسفه روز عید فطر چیست؟ «إِنَّمَا جُعِلَ یَوْمُ الْفِطْرِ الْعِیدَ» روز فطر عید قرار داده شده از جانب پروردگار، «لِیَکُونَ لِلْمُسْلِمِینَ مُجْتَمَعاً» تا مسلمانان گرد هم آیند، «یَجْتَمِعُونَ فِیهِ» دور هم بیایند، «وَ یَبْرُزُونَ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَیُمَجِّدُونَهُ عَلَى مَا مَنَّ عَلَیْهِمْ» دور هم جمع شوند، نعمتهای بزرگ خدا را در اجتماعی که همه حضور پیدا میکنند، حساب کنید یک میلیارد و چند صد میلیون مسلمان بعد از یک ماه بندگی اجتماع میکنند و دنیا به مسلمانها با دید اقتدار نگاه میکند، چقدر اینها با هم هستند. امام رضا(ع) فرمود: یکی این است که مسلمانها جمع شوند و خدا را ستایش کنند بر نعمتهایی که به آنها داده است. «فَیَکُونُ یَوْمَ عِیدٍ وَ یَوْمَ اجْتِمَاعٍ وَ یَوْمَ فِطْرٍ وَ یَوْمَ زَکَاهٍ و یَوْمَ رَغْبَهٍ وَ یَوْمَ تَضَرُّعٍ» است. روز عید فطر روز جمع شدن کنار هم، روز زکات فطره است.
در رسالههای عملیه هست، روز عید فطر باید غسل کرد و لباس نظیف پوشید. زکات فطر را بپردازیم و بعد عازم نماز شویم. قبل از نماز هم ذکرهایی که هست را بخوانیم، این ذکر را از یک آیه قرآن الهام گرفتند «قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَکَّى، وَ ذَکَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى» (اعلی/۱۴ و۱۵) فطریه دادن، ذکر گفتن، نماز خواندن. قطعاً رستگار است کسی که زکات بدهد، شروع فرمان پروردگار اینکه به فقرا رسیدگی کنید. خوشا به حال کسانی که در این یک ماه سر از پا نشناختند و صحنههایی را آفریدند. اول فطریه، بعد ذکر، ذکری که در رسالههای عملیه هست. «الله اکبر، الله اکبر لا اله الا الله و الله اکبر و لله الحمد الله اکبر علی ما هدانا» بزرگی خدا را که ما هم در مسیری که نماز را تعریف میکردیم، الله اکبر را در آغاز اذان توضیح دادیم، در تکبیره الاحرام توضیح دادیم. هرچه به بزرگی خدا واقف شویم، امید پیدا میکنیم و قوت و اعتماد به خدا در کارهایمان، در رسالههای عملیه یک مسأله دیگر هم هست.
در ده نماز که از نماز ظهر روز عید شروع میشود، بعد عصر، مغرب و عشاء و نماز صبح روز بعد و ظهر و عصر تا ده نماز همین ذکرها مستحب است بعد از نماز خوانده شود. «الله اکبر، الله اکبر لا اله الا الله و الله اکبر و لله الحمد الله اکبر علی ما هدانا» اینها به ما یاد دادند که یک نوع ادامه عبادت و بندگی ماه رمضان است که بعد از روز عید فطر است.
امام باقر(ع) از پیامبر عزیز ما نقل فرمودند که روز عید فطر منادی از جانب پروردگار ندا میدهد، معلوم میشود آسمانیان زمین میآیند و خبر خوش میآورند، «ایها المؤمنون» مؤمنان «أَیُّهَا الْمُؤْمِنُونَ اغْدُوا إِلَى جَوَائِزِکُمْ» بشتابید به سوی دریافت جایزه، آنگاه فرمود: جایزههای خدا با جایزههای پادشاهان فرق دارد، جایزههای خدا نعمت و برکت و رحمت است. نماز عید همانطور که در رسالههای عملیه نوشته در زمان امام معصوم(ع) به جماعت واجب و در زمان غیبت امام معصوم(ع) در روزگار ما مستحب است به جماعت یا فرادی، کسانی در خانه هستند و نماز عید تمام شده یا بعضی فردا نماز عید میخوانند، فرادی یا جماعت دو رکعت است که نه قنوت دارد، رکعت اول بعد از حمد و سوره تکبیر میگوییم و قنوت میگیریم، پنج تکبیر و پنج قنوت که الآن دعای قنوت را خواهم گفت. تکبیر ششم را گفتیم به رکوع میرویم. رکعت دوم چهار تکبیر میگوییم و چهار قنوت، تکبیر پنجم به رکوع میرویم و نماز به پایان میرسد، در این نماز نه قنوت تقارن پیدا کرده با بحث قنوت ما و دوست دارم به یادگار بماند. ما یک نمازی را توصیه کردیم برای پدر و مادر، نماز والدین، یک نماز چهار رکعتی برای بچهها گفتیم. در آینده شیوههای دعوت به نماز را میگوییم، شاید یک جلسه در مورد زن و شوهرها بگوییم. زن و شوهرهایی که بعضی ممکن است کاهل نماز باشند، چه روشهایی را از اسلام و سیره ائمه به ما یاد دادند، نظام خانواده برقرار باشد و هم صمیمیت و محبت ادامه پیدا کند و هم نماز به عنوان سوغاتی از آسمان به آن خانه بیاید.
«اللَّهُمَّ أَهْلَ الْکِبْرِیَاءِ وَ الْعَظَمَهِ» ای خدای صاحب بزرگی و قوت و عظمت، عظمت از عظم است و عظم یعنی استخوان، محکمترین عضو بدن ما استخوان است. عظمت یعنی قوت، ای خدای صاحب بزرگی و قدرت، ما انسانها در زندگی بزرگی و قوت لازم داریم. پیوسته از خدایی که صاحب عظمت و اقتدار هست بخواهیم این اقتدار و قوت را، «وَ أَهْلَ الْجُودِ وَ الْجَبَرُوتِ» ای خدای صاحب بخشش و جبران، یکی از اسمهای خدا جبار است. خداوند به بعضی که خیلی خوب هستند، میبخشد و به بعضی که کم دارند جبران میکند. هم ابتدا به ساکن به بندگانش میدهد و هم صلاح بندگانش این بوده و در این حادثه گرفتار شوند. داغ عزیز ببیند و اموالش به تاراج برود. در مسیر خدا بوده و درست زندگی میکرده اما خداوند اسمش جبار است و جای دیگر جبران میکند. عزیزی را از دست داده خداوند در جای دیگر عزیز دیگری به او میدهد. خدا جبار است. یک عالمی در شیعه کتابی به نام «مسکن الفؤاد» نوشته است. یعنی آرامبخش دلها، خودش داغ فرزند دیده این کتاب را نوشته است. یکی از دوستان من سومین فرزندش را هم از دست داد. من نشستم این کتاب را خواندم و خلاصهای از این کتاب را با خط نستعلیق نوشتند و به این آقا هدیه دادم. امامان ما فرمودند: در حادثهها به خدای جبار دل ببندید، جبار یعنی جبران کننده، این خلأیی که در زندگی پیش آمده را خدا جبران میکند. اهل الجود یعنی میبخشد و اهل الجبروت یعنی جبران میکند. اینها مسلمان را امیدوار بار میآورد. این صفات پروردگار به ما امید میدهد.
«وَ أَهْلَ الْعَفْوِ وَ الرَّحْمَهِ» آنهایی که بد هستند را میبخشد و آنهایی که خیلی پاک هستند را رحمت، در دعای ماه رجب میخوانیم ای خدایی که به همه بندگانت نظر داری، حتی آنهایی که قبولت ندارند. خداوند مهربان است. هم اهل عفو است، هم اهل رحمت است برای آنهایی که گناه نمیکنند. «وَ أَهْلَ التَّقْوَى وَ الْمَغْفِرَهِ» ای خدایی که تو شایسته پناه بردن هستی، هرکس مصونیت میخواهد به دامن تو پناه میبرد و تو او را حفظ میکنی. مغفرت از یغفر، کلاه خودی که در جنگ میگذاشتند تا از ترکش دشمن در امان باشند. ای خدایی که تو به ما حفاظی از ایمان میپوشانی تا ترکشهایی که از طرف دشمن میآید به ما آسیب نزند. روز عید روز تضرع هم هست. قنوتهایی که رهبر معظم انقلاب غالباً با تضرع میخوانند. در خانه هم نماز عید را میتوانند فرادی بخوانند. حدیث داریم امام صادق برای دعا آدابی مشخص کردند، یکی اینکه قبل از درخواستهایتان خدا را ستایش کنید. اسامی پروردگار، اول ستایش پروردگار، در این دعا اول خدا را ستایش کردیم. «اللَّهُمَّ أَهْلَ الْکِبْرِیَاءِ وَ الْعَظَمَهِ وَ أَهْلَ الْجُودِ وَ الْجَبَرُوتِ وَ أَهْلَ الْعَفْوِ وَ الرَّحْمَهِ وَ أَهْلَ التَّقْوَى وَ الْمَغْفِرَهِ» حالا خواسته خود را مطرح میکنیم.
خدایا از تو میخواهم «أَسْأَلُکَ بحق هَذَا الْیَوْمِ» علامه طباطبایی بحثی دارند تحت عنوان «زمانهای نحس و زمانهای مبارک» زمان یک پدیدهای است که خدا آفریده است. براساس آیات قرآن میتواند دو جور باشد. یک زمانی نا میمون و نحس باشد، چون در قرآن داریم «ایام نحسٍ» چه کسی این را مشخص میکند؟ روز مبارک چه روزی است؟ خداوند فرمود: جمعه روز مبارکی است. شب قدر شب مبارکی است. روز عرفه مبارک است. اینجا روز عید را مبارک میگویند. خدا را قسم میدهیم، خدایا قسمت میدهم به قرآن، یکی هم قسم به عید فطر. یعنی این روز یک ماهیت و هویتی دارد میشود به خدا به آبروی این روز قسم یاد کرد. «الَّذِی جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمِینَ عِیداً» معلوم میشود خداوند روز اول ماه شوال را عید قرار داده است. در این دعا میخوانیم خدایا تو این روز را برای مسلمانان عید قرار دادی. اینطور نیست که پیامبر یا امام یا عالم یا مبتکری در یک زمان گفته باشد، نه، خود خدا یک مدالی روی این روز گذاشته است. خدایا قسمت میدهیم به حق این روز، «وَ لِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ ذُخْراً وَ مَزِیداً» پروردگارا این روز را برای رهبر مسلمانان که پیامبر اسلام است روزی ذخیره و با کرامت، روزی همراه با شرف و شرافت و روزی که زیادتی مقام پیامبر اسلام را به دنبال دارد. این روز برای پیامبر اسلام و رهبر مسلمانان یک روز ویژه است.
در بحث صلوات برسیم خواهیم گفت صلواتهای ما، هر یک صلواتی یک درجه مقام پیامبر را بالا میبرد. این مزیدا، یعنی زیادت رتبه پیامبر، روز عید فطر هم موقعیتی است که خدا برای بالا بردن رتبهی رهبر مسلمانان قرار داده است. اولین دعای ما این است. «أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ» چرا این ذکر اینقدر اهمیت دارد و امام زین العابدین در صحیفه سجادیه، اینقدر اصرار بر تکرار دارد، در بحث صلوات خواهیم گفت. «وَ أَنْ تُدْخِلَنِی فِی کُلِ خَیْرٍ أَدْخَلْتَ فِیهِ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ» خدایا عاجزانه از تو میخواهم، با اشکهایم میخواهم مرا به هر خیری که به محمد و آل محمد عطا فرمودی به ما هم بده. این نشان میدهد هم مسلمان چقدر باید نظر بلند باشد و این جهان چه جهان بی انتهایی است و متصل به خدای بی انتهاست. ذخایر کل دنیا متاعٌ قلیل است. طلا و اورانیوم و اینها کم است. مسلمان به خدایی معتقد است، خدای بی انتها و خواستههایش باید وسیع باشد. بچه مرا خوب کن، نه! «اللهم ادخل علی اهل القبور السرور، اللهم اغن کل فقیر» این نظرتان را جهانی کنی. کسی که از آغاز تا پایان عالم روی قله ایستاده، پیامبر اسلام است. یعنی خداوند بالاترین عطایا و نعمتهای خود را به این شخصیت داده و بعد از پیامبر اهلبیت پاک او هستند.
در دعا ما همه خیرهایی که خداوند به پیامبر و اهلبیت داده را میخواهیم، یعنی به فاطمه زهرا(س) و به دوازده نور پاک که از طرف خدا به جامعه بشری معرفی شدند تا امام عصر(ع) از خدا میخواهیم. مثلاً خداوند به پیامبر میفرماید: «أَ لَمْ یَجِدْکَ یَتِیماً فَآوى» (ضحی/۶) تو یتیم نبودی، ما به تو پناه دادیم. ما به خدا میگوییم: به ما پناه بده. مردم فلسطین و میانمار، مسلمانان مظلوم، خدایا ما پناه میخواهیم. «وَ وَجَدَکَ ضَالًّا فَهَدى» خدایا پیغمبرت را از تحیّر نجات دادی و راه به او نشان دادی. من هم متحیّر هستم و نمیدانم کدام عقیده و شغل درست است؟ نمیتوانم تصمیم بگیرم. خدایا مرا از تحیّر نجات بده. «وَ وَجَدَکَ عائِلًا فَأَغْنى» پیغمبر نیازمند بود و یتیم فقیر بود. روزی که پیغمبر ما به دنیا آمد چند خانم مقابل خانه آمنه ایستاده بودند و گریه میکردند. رهگذری آمد رد شود و پرسید: برای چه گریه میکنید؟ گفتند: برای بچهای که در این خانه به دنیا آمده است. هم یتیم است و هم فقیر، نمیدانستند این یتیم فقیر دلها را تسخیر میکند. خدایا به یتیم فقیر مکه عزت دادی، به من هم بده! خیلی دعای وسیعی است. فشار روحی را از او برداشتی، «أَ لَمْ نَشْرَحْ لَکَ صَدْرَکَ» (شرح/۱) چون رهبری یک جامعه در محیط عربستان با افرادی که تمدن نداشتند، فرهنگ نداشتند خیلی سخت بود. فشار کمرشکن اجتماعی را برداشتی. «وَ وَضَعْنا عَنْکَ وِزْرَکَ، الَّذِی أَنْقَضَ ظَهْرَکَ» یک فشار کمرشکن، چقدر پیامبر ما تحت فشار بود. یک پدر دو سه تا بچه دارد، گاهی عزا میگیرد که با این بچهها چه کنم؟ کار یک رهبر چقدر سخت است.
به او کوثر داد، خدایا به ما هم بده، یک دختر، یک پسر، یک نوه و یک نتیجه و یک نسل پاک، «وَ رَفَعْنا لَکَ ذِکْرَکَ» از شهرش بیرونش کردند، خواستند او را بکشند. با چه شکلی به مدینه آمد اما با چه عزتی در فتح مکه برگشت. آوازهاش تا دوردستها رفت. این همان خداست، به ما هم خوشنامی بده. من گرفتار شدم و در تنگنا هستم، نسبت به من نظر بدی پیدا شده است. این فراز دعا دنیای حرف درونش است. چه خلقی به پیغمبرت دادی، خلق عظیم. اینها کوشه کوچکی از خیراتی است که خدا به پیامبر داده است. در خطبه امام زین العابدین، در مسجد شام و در حضور یزید، فرمود: به ما اهلبیت شش چیز داده شده است. این همان چیزی است که در قنوت نماز عید میگوییم به ما هم بده. آن شش مورد چیست؟ «العلم، الحلم، السماحه، الفصاحه، الشجاعه، والمحبه فی قلوب المؤمنین» خدایا اینها را به ما دادی، دانش به ما دادی، دانش اهلبیت با دانش دیگران قابل مقایسه نیست. الآن محققان یکی یکی اهلبیت را از بعد علمی بررسی کنند، داریم عالمی که هم تراز آنها در آن روزگار بوده یا نه؟ حلم یعنی تحمل شنیدن حرف مخالف، گاهی توهین میکردند مخالفین اما ائمه با نظر بلندی پاسخ میدادند. سروری و بزرگی و آقایی، «السماحه» خدا سلامتی بدهد به جناب آقای کاشانی که در ماه رمضان فضایل امیرالمؤمنین را مطرح کردند. ما تشنه شنیدن فضایل بقیهی اهلبیت هم هستیم، اهلبیت ما خیلی مظلوم هستند. از امام جواد(ع) چه میدانیم؟ از امام هادی چه میدانیم؟ در روزگار خود چه کردند؟ وقتی دیدگاههای مخالفین را به اهلبیت میبینیم، حتی معاویه به امیرالمؤمنین «السماحه» را میگوید. یعنی بزرگی و آقایی! دشمن همین را اعتراف میکند.
خیلی از رهبران را در دنیا داشتیم بخاطر نداشتن شجاعت در دنیا منزوی شدند، چون میترسیدند تصمیم بگیرند. محبوبیت در دل مؤمنین، امام صادق فرمود: یکی از مزدهایی که خداوند به جدم حسین بن علی(ع) داد، مهرش را در دلها قرار داد. خدایا محبوب باشیم. این فقط یک جمله است. صدها جمله هست که امیرالمؤمنین فرموده خدا به ما چه داده، فاطمه زهرا(س) در خطبه فدکیه فرموده، امام مجتبی و سیدالشهدا، اینها دنیای حرف است که خدا چه خیراتی به آنها داده که ما در قنوت نماز عید میخواهیم به ما هم بدهد.
«وَ أَنْ تُخْرِجَنِی مِنْ کُلِّ سُوءٍ أَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ» خدایا هر بدی و شّر و آسیب که از پیامبر و اهلبیتش دور کردی از من هم دور کن. این هم یک منبر طولانی است. آن بدیها یکی شرک است، یکی کفر است، یکی نفاق است. یکی حسد و یکی کینه است. وسوسههای شیطان، خدایا همینطور که وسوسههای شیطان را از پیامبرت دور کردی از من هم دور کن. تمام آسیبهای دنیایی و فکری و قلبی، اخلاقی و اجتماعی و فردی که پیغمبر و آل پیغمبر را از آنها دور کردی، گاهی وقتها همت ما کوتاه است و فقط به خودمان و خانوادهمان فکر میکنیم. پیامبر به ما تعلیم داده که همه بینواها و بی لباسها و مریضها را دعا کنیم. میخواهیم ببینیم صادق هستیم یا نه باید تلاش کنیم.
«صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ خَیْرَ مَا سَأَلَکَ بِهِ عِبَادُکَ الصَّالِحُونَ» خدایا خوبترین چیزی که بندگان خوبت از تو خواستند را میخواهم. در قنوت همه نمازهایمان میتوانیم این دعا را بخوانیم. دعایی هست در قرآن در سوره آل عمران آیه ۱۹۴ «رَبَّنا وَ آتِنا ما وَعَدْتَنا عَلى رُسُلِکَ» خدایا هرچه به پیغمبرها وعده دادی به من هم بده. این شبیه همین فراز است. «وَ أَعُوذُ بِکَ» خدایا به تو پناه میبرم، انشاءالله در مورد استعاذه، یعنی پناه برده از خطرها به خدا صحبت خواهیم کرد. دو سوره هم در پایان قرآن داریم، سوره ناس و فلق، از چه چیزی به خدا پناه ببریم؟ «مِمَّاَ وَ أَعُوذُ بِکَ مِمَّا اسْتَعَاذَ مِنْهُ عِبَادُکَ الصَّالِحُونَ» یعنی خدایا آنچه مخلصها از شر آن به تو پناه بردند، من هم پناه میبرم. شاید چهل سال قبل تحقیق کردم در مورد خطرهایی که در قرآن و دعاها آمده، ۳۶۰ خطر پیدا کردم که ما را بر حذر داشتند. ما از نظر معارفی هم میخواهیم الگو بگیریم ببینیم بزرگان ما چه دعایی داشتند و از چه خطری پناه میبردند؟
شریعتی: نکات پایانی را بفرمایید.
حاج آقای بهشتی: فقهای ما که احکام را از آنها تقلید میکنیم، مبانیشان گاهی متفاوت است. سه پزشک بالای سر یک مریض هستند و سه نظر دارند و ما به هر سه احترام میگذاریم، نمیتوانیم بگوییم این سه پزشک نمیشود در اتاقی بروند و مشورت کنند و نظراتشان را یکی کنند. مبانیشان فرق میکند. براساس فتوای مقام معظم رهبری و بعضی فقهای معظم مراجع تقلید امروز روز عید هست و بر همه کسانی که امروز از این بزرگواران تقلید میکنند مبارک باشد. بعضی مراجع معظم تقلید فردا را عید گرفتند. آنها هم مقلدانشان براساس فتوای مراجع تقلید خودشان فردا را عید اعلام کردند. اینطور نیست که طعنه بزنیم و دشمن بیاید سوء استفاده کند. در غیر مسأله روزه هم در مسائل دیگر اختلاف فتوا هست، هرکسی به مرجع تقلید خود مراجعه میکند و همه در پیشگاه خدا ثواب میبرند. برای همه دعا میکنیم. مقام معظم رهبری فتوا دادند و حکمی نکردند. اگر رهبر مسلمین حکم کند بقیه موظف به اطاعت هستند.
شریعتی: «والحمدلله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین»
کارشناس برنامه: حجت الاسلام و المسلمین سید جواد بهشتی
برنامه سمت خدا | تاریخ پخش : ۱۳۹۹/۰۳/۰۴
.






