بِسْمِ ٱللَّٰهِ ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ

۱- انسان میتواند رزق خود را افزایش دهد.

وقتی کسی به زیر دوش آب میرود درست است که آب در لوله موجود است اما تنظیم فشار و کم و زیاد شدن آب گرم و سرد شدن آن به دست خود فرد است در مورد رزق هم خداوند رزق را به صورت نوعی به انسان عطا میکند و این انسان است که میتواند با اعمالش آن را زیاد کند.

در آیات قرآن آمده است که خداوند روزى را براى هرکس بخواهد گسترده و براى هرکس بخواهد تنگ میکند. این تعبیر که در آیات فراوانى تکرار شده است ممکن است این توهّم را ایجاد کند که روزى به کلّى از دست انسان خارج است؛ بنابراین اگر گروهى متنعّم و گروه دیگر محروم‌ اند همه آنها خواست خدا است و کارى از ما ساخته نیست!

اما اگر در همان آیات و روایات دقت کنیم و در عوامل تنگى و گستردگى روزى بیندیشیم، تفسیر آن آیات و اسرار این روایات کاملا روشن و سمپاشى‌‌ها برچیده مى‌ شود و نکات مهمّى از آنها به دست مى‌‌آید که بسیار ارزنده است.

بارها گفته‌ ایم تعبیر به «مشیّت الهى» مفهوم‌ اش اراده بى حساب و کتاب نیست؛ بلکه اراده‌ اى است آمیخته با حکمت، و حکمت خدا ایجاب میکند که هرکس شرایط جلب روزی را برای خود فراهم کند روزی بیشتری داشته باشد و روزى‌ اش را گسترده‌ تر گرداند: (و این که براى انسان چیزى جز [حاصل] سعى و کوشش او نیست)^[۱]، و([آرى] هرکس در گرو اعمال خویش است)^[۲].

انشالله در بحثی که این جلسه خدمت شما بزرگواران عرض میکنم در مورد برخی از عواملی که در افزایش رزق و روزی موثر است صحبت میکنیم.

۲- عوامل افزایش رزق

۲.۱. دعا

از جمله عوامل معنوی که در تقدیر رزق مومنان اثرگذار است دعا میباشد، با این کار گنج های نعمت که در خزائن الهی نهفته است را میتوان بر انسان باز کرد.

به فرموده پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله دعا اسلحه چند کاره مومنان است که  میتوانند از آن در زمینه های نظامی اقتصادی سیاسی استفاده کنند. همانطور که دعا در میدان جنگ پشتوانه روحیه رزمندگان جبهه اسلام و از عوامل غیبی پیروزی آنان میباشد. در میدان اقتصاد نیز دعا موجب افزایش رزق میشود خداوندی که ضامن رزق انسان‌هاست مهربانترین کسی است که در حق انسان است و آن را مفصل عرض کردیم با روایتی با این مضمون که خداوند نسبت به مومنین از مادر مهربان تر است.

اذکار و آیات و دعاهای زیادی به ما رسیده که خاصیت آن‌ها افزایش رزق و روزی بیان شده است. پیامبر اکرم حضرت محمد صلی اللّه علیه و آله به اصحاب صفه وقتی که از تنگدستی خود شکایت کردند ، فرمودند: این دعا را که( پروردگار آسمان ها و پروردگار زمین و پروردگار عرش بزرگ، پروردگار ما و همه ى چیزها، شکافنده ى دانه و هسته، نازل کننده ى تورات و انجیل و فرقان، از شرّ هر آنچـه پیشانى اش در دست توست به تو پناه مى آورم؛ یا الله، اول تویى و قبل از تو چیزى وجود ندارد؛ آخر تویى و بعد از تو چیزى نیست؛ ظاهر تویی و چیزی بالاتر از تو نیست. باطن تویى و هیچ چیز از تو پنهان نبوده و نزدیک تر از تو نیست؛ یا الله، قرض هاى ما را ادا کن و ما را از تنگدستى به غنا و توانگرى برسان^[۳] ) دائم بخوانند، غنی خواهند شد.

برخی اوقات کشتی معیشت آنها را در این دریای پر تلاطم زندگی و پر از فراز و نشیب به این سو و آن سو می کشاند تا خدای ایت کشتی را از یاد نبرند و از  ترس غرق شدن در این دریای پر خطر دائماً کشتیبان خود را صدا کنند. معاویه بن عمار از اصحاب امام صادق علیه‌السلام نقل میکند که از امام صادق سوال کردم چه می فرمایید در مورد دو نفر که باهم وارد مسجد میشوند یکی از آنها دعای بیشتری انجام میدهد و یکی از آنها نماز بیشتری میخواند کدام یک از این دو نفر افضل اند؟ امام فرمودند هر دو خوب هستند.^[۴] این بنده خدا نقل میکند مجددا از امام سوال کردم میدانم که هر دو خوب هستند، اما کدام افضل هستند؟ امام علیه‌السلام فرمودند آن کسی که بیشتر دعا میکند افضل است آیا سخن خداوند را نشنیده‌ای که می فرمایند ادعونی استجب لکم مرا بخوانید و تا استجابت کنم شما را؟

و در روایت دیگر امام باز میفرمایند: برترین عبادت ها دعا کردن است.^[۵] باید در مواجهه با مشکل در خانه خدا بروید و از خداوند بخواهید.

و نکته ای که باید عرض حنم این است که همانطور که گفتم دعا شرایط و آدابی دارد که برای زودتر به ثمر نشستن آن اهل بیت به ما آموزش داده اند .

نکته ای که باید در این مورد بیان کنیم این است که دعا و درخواست از خداوند نیاز به زمان و مکان خاص ندارد یا اینکه زبان خاصی در دعا کردن لازم نیست بلکه انسان می‌تواند در هر کجا که احساس کرد دلش وصل شده و یا اینکه در تنگنا قرار دارد می تواند با همان زبان خودش با خداوند صحبت کند و درخواست نماید. حتماً نباید که مفاتیح را از اول تا آخر بخواند البته درست است که اهل بیت شرایط و آدابی را برای بهره گیری بیشتر از دعا بیان فرموند. ولی بسیاری بوده اند که با همان زبان ساده خود درخواست کردند و نتیجه آن را هم گرفتند.

در روایتی است که مردی نزد پیامبر آمد و عرض کرد که عبارتی کوتاه به من آموزش بده تا در همه‌ی دعاهای شما شریک باشم پیامبر فرمودند: بگو الهم انت ربی و انا عبدک آن مرد حافظه‌اش خوب نبود و گفت الهم انت عبدی و انا ربک یعنی خدایا تو بنده ی من و من خدای تو هستم پیامبر میخواستند او را نهی کنند که جبرئیل نازل شد و عرض کرد یا رسول الله خدا می فرمایند اگر بنده ی من به زبان غلط گوید من بر دلش نظر دارم و او را به آرزویش می رسانم. خدایی که دعای  به غلط راهم اجابت میکند حتما اگر کسی از ته دل با زبان خودش هم با خدا صحبت و از خداوند درخواست کند انشالله نتیجه میگیرد. اجازه دهید برای شما عزیزان یک داستانی عرض کنم از همین نمونه افرادی که جواب گرفتند.

در یک  خاطره‌ای که از رسول دادخواه تبریزی معروف (رسول ترک) که توبه کردن و عاقبت به خیر شدن او به واسطه روضه اباعبدالله الحسین معروف است یکی از دوستان نزدیکش تعریف میکند به نام حاج محمد که من در بازار یک مغازه اجاره ای داشتم که ماهیانه ۱۵۰ تومان اجاره می‌دادم و چون که سرپرستی مادر و خواهرهایم هم با من بود در یکی از این سال‌ها هرچه داشتم برای ازدواج یکی از خواهر ها خرج شد و باقیمانده پول را به سفر حج رفتم یک روز صاحب مغازه آمد و گفت که باید دیگر اجاره مغازه را دو برابر بدهیم یعنی  ( ۳۰۰ تومان در سال ۱۳۳۱) من که نمی توانستم چنین کاری بکنم مغازه را خالی کردم کم کم در طول چند ماه وضعیت آشفته و نابسامانی پیدا کردم و آنچه که بیشتر از تنگدستی و بیکاری آزارم میداد این بود که دوستان و آشنایان به خاطر سفر حج و پولی که صرف زیارت کرده بودم مرا شماتت و سرزنش میکردند. مدتی به همین سختی گذشت تا اینکه ما با حاج رسول و دوستان هر جمعه منزل یکی به نوبت روضه اباعبدالله برگزار میکردیم یکی از این جمعه ها نوبت من بود و نمی خواستم به خاطر وضعیتم روضه اباعبدالله را تعطیل کنم به هر حال آن جمعه دوستان به خانه ما آمدند و دوست هم نداشتم که دوستان متوجه مشکلات من بشوند. در هیئت حاج رسول از من سوال کرد که چرا اینقدر ناراحتی چه شده؟ گفتم حاجی: چیزی نیست او اصرار کرد و من هم همه قضیه را برای او تعریف کردم وقتی روضه شروع شد حاج رسول با گریه و با همان لحن و زبان ترکی خودش فریاد زد (آی پیغمبر اوغلی ) یعنی ای پسر پیامبر شما چطور راضی میشوید مردم نوکرهای شما را شماتت کنند بعد از چند روز صاحب مغازه به دنبال من فرستاد وقتی رفتم گفت مغازه هنوز خالی است و اگر میخواهی به سرکار برگرد من گفتم نمی‌توانم ۳۰۰ تومان اجاره بدهم گفت نیاز نیست بلکه از این ماه ۹۰ تومان بیشتر لازم نیست بدهیم و به واسطه آن روضه و دعای رسول ترک و دعایی با زبان و لحن خودش گرفتاری من حل شد. همانطور که رسول ترک با همان زبان خودش حاجت گرفت.

عزیزان هر کجا در تنگنا بودید و احساس کردید دلتان به خدا نزدیک شده است با هر حال و زبان با خدای خودتان صحبت کنید. علمای اخلاق میفرماید در شبانه روز یک خلوت با خدا داشته باشید ولو کوتاه با زبان خودتان.

۲.۲- کار و تلاش

البته با همه این نکاتی که پیرامون دعا و استغفار و ذکر خداوند بیان کردیم این نکته را باید دقت کنیم که دعا همراه کار است نه اینکه دعا به جای کار باشد. آنچه از جستجو در منابع دینی به دست می آید این است که دعا جایگزین کار نیست بلکه پشتوانه معنوی کارگران است تا با استفاده از دعا از کار خود نتیجه بهتری بگیرند.

امیر المومنین علیه‌السلام فرمودند : کسى که مردم را به کار نیک مىخواند و خود عمل نمى کند، چونان تیراندازى است که کمانش را زه نیست.^[۶]

در روایتی جالب از امام محمد باقر علیه السلام کسانی که با ترک کسب و کار فقط به دعا می پردازند از مورچه کمتر می دانند و میفرمایند: من از مردی که با احساس خستگی از انجام کسب و کار می خوابد و می گوید خدا روزی مرا برسان ناخشنودم و بعد میفرمایند مورچه از سوراخ خود خارج می شود و روزی خود را می جوید آیا این عده از مورچه هم کمترند.^[۷]

همچنین در قرآن کریم یکی از صفات افراد نیکوکار از دیدگاه اسلام به دست آوردن روزی حلال از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است و آثار بسیاری را به دنبال دارد. امام صادق علیه‌السلام فرمودند: طلب روزی حلال را رها مکن که روزی حلال، تو را در دینداری کمک می‌کند.^[۸]

امام امیرالمومنین علی علیه‌السلام در نهج البلاغه میفرمایند: رزق بر دو نوع است یک نوع که به دنبال انسان است و امام فرمودند آن رزق را چه طلب کنیم و چه طلب نکنی به تو میرسد مانند هوای سالم  برای تنفس، باران و هزاران رزق دیگر. اما نوع دوم: به طلب کردن انسان وابسته است و انسان باید به تلاش و کوشش آن را به دست آورد.^[۹]

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: عبادت هفتاد بخش است که برترین آن به دست آوردن رزق حلال است.^[۱۰]

در کتاب وسائل الشیعه از عالم بزرگوار جناب حر عاملی یک روایت از آقا امیرالمومنین در مورد حضرت داوود که از انبیا الهی است بیان می فرماید که خداوند به حضرت داوود وحی  کردند که اگر از بیت المال ارتزاق نمیکردی و کار میکردی بهترین بنده من بودی با دریافت این وحی حضرت داوود چهل روز به گریه و انابه پرداختند و خداوند متعال آهن را برای داوود نرم نمود و او هر روز زرهی می ساخت و آن را هزار درهم می فروخت.

همچنین از  این موارد کار کردن در مورد پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و ائمه اطهار نمونه‌های زیادی دارد که برای نمونه حفر کردن ۵۰۰ حلقه چاه و قنات و آباد کردن نخلستان های زیاد و آزاد کردن هزار بنده که نتیجه کار و تلاش آقا امیرالمومنین علیه‌السلام بوده است، میتوان اشاره کرد.

اما در مورد کار باید نکته ای را عرض کنم. اولا تذکر به خودم و سپس به شما عزیزان ویژگی منحصر به فرد امام علی علیه السلام این است که حریص در کار و قانع در مصرف بودند ما هم اگر به کار با دید برترین عبادت نگاه کردیم نه با دید صرف دنیایی آن وقت بسیاری از اتفاقاتی را که میشنویم مثل اختلاس ها و دزدی ها و احتکار ها و زبانم لال رباها و نزول ها را دیگر شاهد نیستیم.

همچنین علاوه بر ماهیت و ارزش کار، در روایت و آیات حتی برای نوع و نحوه کار کردن نکاتی بیان شده است که به اختصار آن را خدمت شما عزیزان عرض کنم.

اول اینکه کار و تلاش که مورد تایید دین مبین اسلام و معصومان است در مورد کار برای روزی حلال میباشد داستانی بیان شده است که امیرالمومنین علی علیه‌السلام میفرمایند: من و پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله گرسنه بودیم تصمیم گرفتم غذایی تهیه کنم تا با پیامبر تناول کنیم و این نکته مهم است که هر دو معصوم هستند ولی برای رفع گرسنگی نمیگوید همین جا می‌نشینیم خدا برای ما غذایی بفرستد، بلکه میفرمایند آمدیم قسمت بالای مدینه که باغ و کشاورزی بود دیدیم خانمی خاکی را فراهم کرده و می خواهد این خاک را گل کند و دیوار باغ را بچیند گفتیم می خواهی کسی برایت کاری انجام دهد؟ گفت این چاه و این هم سطل اگر کسی از چاه آب بکشد تا من این خاک را گل کنم در برابرش به او خرما می دهم ما شروع کردیم و ۱۶ سطل آب از چاه کشیدیم او هم در مقابل به ما خرما داد. با آن مزد من و پیامبر گرامی اسلام سیر شدیم.

کار و تلاش عار نیست جوان لیسانس دارد پدرش نیز شغلی دارد و نیاز به همراهی او دارد جوان میگوید من لیسانس دارم من نانوایی بکنم؟من مکانیکی بکنم ؟ چه اشکالی دارد بروید و تا موقعی که کار مورد علاقه خود را پیدا کنید این کار را هم فرا بگیرید و انجام دهید ؟

اخیرا مصاحبه ی قابل تاملی از دختر خانم های اصفهانی پخش شد در این مصاحبه اول از آنها پرسیده شد چقدر به شهدا علاقه مندید همه گفتند بسیار به آنها علاقه مند هستیم و بالاتر از آن بسیار شهدا برای ما قابل احترامند و ما به آنها مدیونیم و کاری که آنها انجام دادند بالاتر از یک کار انسانی بود و کارشان کار فرشته ها است که در راه خدا جان داده اند و آنها برای ما بسیار ارزشمندند و بعد بدون هیچ مقدمه ای از آنها پرسیده شد آیا حاضر هستید با یک فلافل فروش یا یک وانت دار یا یک بنا ازدواج کنید؟ همه گفتند نه ما دنبال ازدواج با شخصی هستیم که کلاس اجتماعی بالایی داشته باشد. ما دنبال ازدواج با دکتر و مهندس و مدیر و اینطور مشاغل هستیم. وانت دار و بنا که به کلاس ما نمیخورد و اینطور افراد در شان ما نیستند.

بعد به آنها گفته شد که بسیاری از شهدا همین دست مشاغل را داشته اند، مثلا شهید بزرگوار شهید برونسی که در جبهه های جنگ و در عملیات‌های مختلفی بوده اند -و اتفاقا ایشان در یکی از عملیات ها که همه در میدان مین گیر میکنند و به دستور شهید برونسی از مسیری میگذرند و پا جای پای او میگذارند و جان سالم به در میبرند. از ایشان که میپرسند چگونه راه را بلد بودید میگویند حضرت زهرا سلام الله علیها به من راه را نشان دادند.- این شهید بزرگوار بنا بوده است همه‌ی دختر خانم‌ها خجالت میکشند و متوجه میشوند که کار باید حلال باشد نه باکلاس مهم این است که شخص جربزه­ی کار کردن داشته باشد و دنبال رزق حلال باشد انشاالله خدا هم کمک میکند.

۲.۳- اطعام

یکی دیگر از عواملی که در افزایش رزق و روزی بسیار مهم است پذیرایی از دیگران و اطعام دادن است. در کتاب شریف کافی جلد چهارم روایتی از رسول خدا صلی الله علیه و آله که می فرمایند:  سرعت رسیدن رزق به کسی که به دیگران غذا می‌دهد از سرعت حرکت چاقو در کوهان شتر بیشتر است^[۱۱].

همچنین  فرمودند: مهمانداری کردن از هدایای الهی است.^[۱۲]

این جهان کوه است و فعل ما ندا یعنی این جهان مانند کوه هر صدایی را به انسان باز می گرداند و بر همین قیاس رحم و مهربانی نسبت به دیگران موجب فرود آمدن رحمت خدا بر انسان میشود.

شخصی آمد نزد رسول خدا و عرضه داشت که یا رسول الله من خیلی دوست دارم که مهمانی بدهم ولی همسرم با این کار شدیدا مخالف است و اجازه این کار را نمیدهد. پیامبر فرمودند برو و به همسرت بگو که امشب برای شام من به خانه شما می آیم پیامبر گرامی بعد از صرف شام هنگامی که می خواستند از خانه آن شخص خارج شوند عبای خود را که جمع کرده بودند در مقابل چشم آن مرد و همسرش باز کردند آنها دیدند که در عبا پر است از مار و عقرب. سپس پیامبر فرمودند که هر مهمانی که به خانه وارد می شود دو نعمت برای صاحب خانه دارد اول اینکه رزق و روزی میزبان را زیاد میکند، دوم اینکه بلاهایی را از خانه میزبان دفع می‌کند و این هایی که میبینی بلاهایی است که به واسطه مهمانی امشب از خانه شما دور شد.

اما بزرگواران برادران و خواهران گرامی به این نکته توجه کنید اینکه از تجمل گرایی در میهمانی پرهیز کنید. چرا در یک مهمانی کوچک چند نفره چند نوع غذا دسر سالاد و نوشیدنی باید باشد وقتی چشم و هم چشمی در این کار زیاد شود باعث میشود این کار کم کم از بین برود  و این همه برکت و آثار که برای اطعام است به دلیل بریز و بپاش های بیهوده از دست برود یا  مهمانی با آن همه تجملات به جای برکت پر میشود از اسراف و گناه. مهمانی اطعام دادن را ساده برگزار کنیم.

مثلا من متوجه نمیشوم چرا حتما باید در مهمانی چند مدل غذا باشد؟ یک چلو قیمه یا چلو مرغ یا قرمه سبزی یا حتی پلو عدس چه ایرادی دارد؟ چرا حتما باید چند مدل غذا باشد؟

۲.۴- انفاق

انفاق چهارمین مورد از عوامل افزایش رزق و روزی انفاق های واجب و مستحب مال و ثروت است که زمینه‌های جلب رزق الهی را فراهم می‌آورد.

حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها در بخشی از خطبه فدکیه که علت تشریع احکام الهی را بیان میکنند میفرمایند: خداوند بر شما زکات را قرارداد به خاطر افزایش رزقتان و همچنین  صدقه به عنوان یک انفاق مستحب.^[۱۳]

که آقا امیرالمومنین در نهج البلاغه در حکمت ۱۳۲ میفرمایند: رزق خودتان را با صدقه نازل کنید.[۱۴]

قرآن جدا از اینکه کار و تلاش را پایه و اساس پیشرفت و موفقیت معرفی می‌کند، راهکار‌هایی هم برای افزایش رزق و روزی بیان کرده است. قرآن سفارش می‌کند اگر تنگدست شدید از آنچه خدا به شما داده است انفاق کنید.  همچنین خداوند پاداش صدقه‌ی انفاق کنندگان را مانند دانه‌ای مثال زده اند که هفت خوشه از آن می‌روید و هر خوشه صد دانه دارد.[۱۵]

شاید اینکه انفاق می‌تواند فقرزدایی کند، با عقل ما سازگار نباشد، اما منطق توحیدی قرآن یاد می‌دهد که با هر دست بدهی از همان دست پس می‌گیری. در احادیث زیادی هم آمده است که صدقه بر روزى و دارایى صدقه دهنده مى‌افزاید  و یا هر وقت که نیازمند شدید، صدقه دهید و با خداوند تجارت کنید.

پیامبر اکرم هم میفرمایند صدقه بر خلاف آنچه که جاهلان فکر میکنند که با صدقه و کمک به دیگران از ثروت انسان کاسته می‌شود صدقه ثروت انسان را افزایش داده و عمر شخص را طولانی می‌کند و موجب عاقبت به خیری میشود.

در داستانی از زندگی امام صادق علیه‌السلام آمده است که محمد پسر امام صادق علیه‌السلام گاهی مبلغی از مخارج زندگی زیاد می‌آوردند امام یک بار به او فرمودند که چقدر زیاد آورده‌اید عرض کردند چهل دینار امام فرمودند آن را در راه خدا صدقه بده عرض کردند غیر از این پولی نداریم. اگر صدقه بدهیم چیزی برای ما نمیماند امام فرمودند برو و صدقه بده خدا عوض آن را میدهد آیا نمیدانید که هر چیزی کلیدی دارد و کلید رزق صدقه است؟ محمد نصیحت پدر را پذیرفت و چهل دینار اضافی را صدقه داد ۱۰ روز بعد ۴ هزار دینار برای امام آوردند. امام علیه‌السلام فرمودند پسرم ما ۴۰ دینار برای خدا دادیم و خداوند ۴ هزار دینار یعنی صد برابر به ما عنایت فرمودند.

بزرگواران از کمک کردن و انفاق و صدقه غافل نشوید نکند بترسید که برا خودم چیزی نمیماند پس خودم چه؟ من زحمت کشیده تم راحت بدهم کس دیگری بخورد؟ اینها وسوسه‌های شیطان است خداوند وعده داده است که نه تنها جای آن را پر میکند بلکه بیشتر هم میدهد. عزیزان روی وعده خدا حساب کنیم و به آن اطمینان داشته باشیم.

آقای مجتهدی تهرانی نقل کرده است که آیت الله میرزا علی مشکینی فرمودند:

در ایامی که تحصیل می کردم یک روز پنج ریال بیشتر پول نداشتم و در خیابان راه می رفتم که یکی از طلاب به من رسید و گفت: پنج ریال داری به من قرض بدهی؟ فکر کردم که اگر این پول را به او بدهم خودم بی پول میمانم ولی با خود گفتم که کار این بنده خدا را راه می اندازم خداوند کریم است، پول را به او دادم چند قدمی که رفتم یکی از همشهری‌های من از اهالی مشکین شهر به من رسید با هم مصافحه کردیم. موقع خداحافظی پولی در دست من گذاشت و رفت چون نگاه کردم دیدم پنج تومان ( پنجاه ریال) است.

بار دیگر یکی از طلاب به من رسید و از من پنج تومان ( پنجاه ریال) قرض خواست این دفعه نیز با خود گفتم خدا کریم است اکنون که این آقا معطل است کار او را راه می اندازم پول را به او دادم، چون مقداری جلوتر رفتم یکی دیگر از همشهریان خود را دیدم پس از مصافحه و احوال پرسی موقعی خداحافظی پولی در دست من گذاشت و رفت چند قدم جلوتر رفتم و نگاه کردم و دیدم پنجاه تومان ( پانصد ریال) است.

ناگاه به یاد آیه شریفه افتادم که: هر کس عملی نیک انجام دهد ده برابر به او پاداش می دهیم.^[۱۶] دیدم بار اول پنج ریال داشتم چون به یک نیازمندی قرض دادم خدای کریم پنجاه ریال رساند و چون پنجاه ریال را قرض دادم خداوند کریم در عوض پنجاه تومان (پانصد ریال) یعنی درست ده برابر رسانید.

ایشان فرمودند: هر چه منتظر شدم دعا کردم که کسی پیدا شود و این پنجاه تومان (پانصد ریال) را قرض بگیرد بلکه پانصد تومان (پنج هزار ریال) شود دعایم مستجاب نشد.

شاید دلیلش این بوده که تا زمانی که به فکر راه انداحتن کار مردم بوده اند خدا برایشان میفرستاد اما زمانی که به فکر افزایش ده برابری پول خود افتادند دیگر پول اضافی خبری نبود. چقدر شاعر زیبا میسراید که

تو بندگی چو گدایان به شرط مزد نکن
که خواجه خود روش بنده پروری داند

ما باید برای افزایش روزی خودمان به دیگران کمک کنیم بلکه باید برای امتثال امر الهی کمک کنیم افزایش رزق خودش به صورت وعده الهی می آید.

ان شالله بتوانیم به آنچه گفتیم و شنیدیم عمل کنیم به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.

پی نوشت ها:
[۱] «وَ اَنْ لَیْسَ للاِنْسانِ اِلّا ما سَعى» [نجم،۳۹]
[۲] «وَ کُلُّ نَفْسٍ بِما کَسَبَتْ رَهِیْنَهٌ»[مدثر،۳۸]
[۳] اللَّهُمَّ رَبَّ السَّمَوَاتِ وَرَبَّ الأَرْضِ وَرَبَّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ، رَبَّنَا وَرَبَّ کُلِّ شَىْءٍ، فَالِقَ الْحَبِّ وَالنَّوَى، وَمُنْزِلَ التَّوْرَاهِ وَالإِنْجِیلِ وَالْفُرْقَانِ، أَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّ کُلِّ شَیْءٍ أَنْتَ آخِذٌ بِنَاصِیَتِهِ، اللَّهُمَّ أَنْتَ الأَوَّلُ فَلَیْسَ قَبْلَکَ شَىْءٌ، وَأَنْتَ الآخِرُ فَلَیْسَ بَعْدَکَ شَىْءٌ، وَأَنْتَ الظَّاهِرُ فَلَیْسَ فَوْقَکَ شَىْءٌ، وَأَنْتَ الْبَاطِنُ فَلَیْسَ دُونَکَ شَیْءٌ، اقْضِ عَنَّا الدَّیْنَ وَأَغْنِنَا مِنَ الْفَقْرِ» صحیح، رواه المسلم
[۴] ماتقول رجلین دخلا المسجدد جمیعا کان احدهما اکثر الصلاه والاخر دعا ایهما افضل؟؟قال کل حسن. عبد على بن جمعه عروسى حویزى، تفسیر نور الثقلین، ج ‏۴، ص: ۵۲۸
[۵] افضل العباده الدعا الکافی، ثقه الاسلام کلینی ج‏۲ ص ۴۶۶
[۶] الدَّاعِی بِلَا عَمَلٍ، کَالرَّامِی بِلَا وَتَرٍ. نهج البلاغه، حکمت۳۳۷
[۷] الإمام الباقر علیه السلام: إنّی أجِدُنی أمقُتُ الرَّجُلَ یَتَعَذَّرُ عَلَیهِ المَکاسِبُ فَیَستَلقی عَلى قَفاهُ ویَقولُ: «اللّهُمَّ ارزُقنی» ویَدَعُ أن یَنتَشِرَ فِی الأَرضِ ویَلتَمِسَ مِن فَضلِ اللّهِ، وَالذَّرَّهُ تَخرُجُ مِن جُحرِها تَلتَمِسُ رِزقَها! ( وسائل الشیعه صفحه ۳۰)
[۸] لا تدع طلب الرزق من حله فانه عون لک علی دینک )[الأمالی للمفید : ۱۷۲/۱ .]
[۹] قال علیه السلام:یَابْنَ آدَمَ، الرِّزْقُ رِزْقَانِ: رِزْقٌ یَطْلُبُکَ،رِزْقٌ تَطْلُبُهُ، (نهج‌البلاغه،حکمت۳۷۹)
[۱۰] شیخ صدوق، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص ۱۸۰
[۱۱] الرزق أسرع إلی من یطعم الطعام من السکین فی السنام.[بحار الأنوار : ۷۴/۳۶۲/۱۷ .]
[۱۲] نوری، ۱۴۰۷ق، ج ۱۶، ص ۲۵۸
[۱۳] ریاحین الشّریعه، ج ۱، ص ۳۱۲
[۱۴] اسْتَنْزِلُوا الرِّزْقَ بِالصَّدَقَ (نهج‌البلاغه، حکمت ۱۳۷)
[۱۵] بقره ،۲۶۱
[۱۶] من جاء بالحسنه فله عشر أمثالها [الأنعام، ۱۶۰]

.