بِسْمِ ٱللَّٰهِ ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ

طلیعه

فرض کنید شما را قرار است یک مهمانی بزرگ برگزار کنید . مثلا رفته ای به زیارت خانه خدا و قرار است ولیمه بدهید . همه فامیل را دعوت میکنید و کلی هم تدارک میبینید که مهمانی آبرومندانه ای بشد . روز مهمانی همه مهمان هایی که دعوت کرده اید به تالار پذیرایی می آیند . اما در بین جمعیت یک نفر را می بینید که بی دعوت آمده است . هم بی دعوت آمده است و هم شما او را دوست ندارید . آیا شما این شخص را از مهمانی بیرون می کنید . آیا با داد و بیداد آروی او را م یبرید ؟؟ نخیر !!! کسی اینکار را نمی کند که اگر اینکار را کرد در واقع دارد آبروی خودش را می برد .
ما پیش خودمان می گوییم بی دعوت آمده و من هم دل خوشی از او ندارم اما اگر بیرونش کنم برای من زشت است .

در برخى کتاب‌هاى عبادات آمده است که پیامبر اکرم-صلوات اللّه علیه-فرمود:
انّ اللَّهَ تَعَالَى نَصَبَ فِی السَّمَاءِ السَّابِعَهِ مَلَکاً یُقَالُ لَهُ الدَّاعِی
خداوند متعال در آسمان هفتم فرشته‌اى را گمارده است که به او «داعى» گفته مى‌شود.
فَإِذَا دَخَلَ شَهْرُ رَجَبٍ یُنَادِی [نادى‏] ذَلِکَ الْمَلَکُ کُلَّ لَیْلَهٍ مِنْهُ إِلَى الصَّبَاحِ طُوبَى لِلذَّاکِرِینَ طُوبَى لِلطَّائِعِینَ
هنگامى که ماه رجب وارد مى‌شود، آن فرشته در هر شب از آن تا صبح ندا در مى‌دهد: «خوشا به حال ذاکران! خوشا به حال اطاعت‌کنندگان!»
وَ یَقُولُ اللَّهُ تَعَالَى أَنَا جَلِیسُ مَنْ جَالَسَنِی وَ مُطِیعُ مَنْ أَطَاعَنِی وَ غَافِرُ مَنِ اسْتَغْفَرَنِی
و خداوند متعال خود مى‌فرماید: «من هم‌نشین هرکس هستم که هم‌نشین من باشد و مطیع هرکس هستم که از من اطاعت کند و آمرزنده‌ى هرکس هستم که از من آمرزش بطلبد.
الشَّهْرُ شَهْرِی وَ الْعَبْدُ عَبْدِی وَ الرَّحْمَهُ رَحْمَتِی فَمَنْ دَعَانِی فِی هَذَا الشَّهْرِ أَجَبْتُهُ وَ مَنْ سَأَلَنِی أَعْطَیْتُهُ
ماه، ماه من است و بنده، بنده‌ام و رحمت، رحمتم. بنابراین، هرکس در این ماه مرا بخواند، به او پاسخ مثبت مى‌دهم و هرکس از من چیزى بخواهد، به او عطا مى‌کنم
وَ مَنِ اسْتَهْدَانِی هَدَیْتُهُ وَ جَعَلْتُ هَذَا الشَّهْرَ حَبْلًا بَیْنِی وَ بَیْنَ عِبَادِی فَمَنِ اعْتَصَمَ بِهِ وَصَلَ إِلَی‏
و هرکس از من طلب هدایت کند، هدایتش مى‌نمایم و من این ماه را به عنوان رشته‌ى ارتباط میان خود و بندگانم قرار داده‌ام، هرکس به آن چنگ بزند، به من مى‌رسد. انسانها اگر کسی بی دعوت به مهمانی ما بیاید بیرونش نمی کنیم حالا خدا دعوت کرده است که بیاییم آیا می شود به ما توجه نکند و صدای ما را نشنود؟ آیا می شود ما را نبخشد؟

اهمیت دعا کردن در دین

وقتی ما مهمانی را دعوت میکنیم و مهمان هم از ما چیز یرا درخواست میکند اگر در توانمانمان باشد اجابت میکنیم . حالا که خدا ما را دعوت کرده است به مهمانی ماه رجب ، حیف است که ما حاجات خودمان را در این ماه از خدا نخواهیم . اجابت بزرگترنی حاجات ما برای خدا ساده ترین کارهاست .
ما متاسفانه دعا را خیلی جدی نمی گیریم .
یک کسی از خدا ده‌تا حاجت خواست و خدا به او داد، ده‌تا خانه خواست و خدا به او داد، ده‌تا باغ خواست و خدا به او داد، یا مثلاً ده جین بچه خواست و خدا به او داد، هر چه خواست خدا به او داد. بعد یک روز، مشتی‌وار برگشت و گفت: «خدایا! هر کسی از تو کم بخواهد، چشم‌هایش را در بیاور و بینداز جلوی پایش!» یک‌دفعه‌ای چشم‌های خودش در آمد و افتاد جلوی پایش. یعنی «تو فکر نکن از من زیاد خواسته‌ای، من که هنوز چیز زیادی به تو نداده‌ام، من که هنوز کاری نکرده‌ام!
[خدا هرچه به ما بدهد] چیزی از خزینه‌اش کم نمی‌شود.

دعا در قرآن

• خداوند متعال در آیه ۷۷ (آخرین آیه) سوره فرقان می فرماید: «قُلْ ما یعْبَؤُ بِکمْ رَبّی لَوْ لا دُعاؤکمْ فَقَدْ کذَّبْتُمْ فَسَوْفَ یکونُ لِزاماً»؛ بگو: «اگر دعای شما نباشد، پروردگارم برای شما ارجی قائل نیست؛ شما [آیات خدا و پیامبران را] تکذیب کردید، و [این عمل] دامان شما را خواهد گرفت و از شما جدا نخواهد شد».
  این تعبیر- که خداوند بخاطر دعاهایتان به شما اعتنا می کند و برای شما ارزش قایل است- در سایر عبادت ها؛ مانند حج، روزه، جهاد و.. . به کار نرفته است. و تنها درباره دعا ذکر شده است؛ یعنی علی رغم گناهان فراوانی که انجام می دهید و فسادهایی که مرتکب می شوید، تنها چیزی که سبب ارج نهادن خداوند به شما می شود، دعاهای شماست؛ قدر و ارزش آن را بدانید.

اهمیت دعا در روایات

*در روایت دیگری پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله فرموده است: «عَمَلَ الْبِرِّ کلُّهُ نِصْفُ الْعِبادَهِ وَ الدُّعا نِصْفٌ»؛ تمام اعمال نیک انسان، تنها نیمی از عبادت است و نیم دیگر آن، دعا و راز و نیاز با معبود است
*حضرت علی بن موسی الرضا- علیهما السلام- می فرماید: «عَلَیکمْ بِسِلاحِ الْانْبیاءِ، قیلَ ما سِلاحُ الْانْبیاءِ؟ قالَ: الدُّعاء»؛ شیعیان و پیروان اسلام! همواره به اسلحه پیامبران- که در کارها و برنامه های سخت تبلیغی بدان مسلّح بودند- مسلّح شوید. شخصی از آن حضرت پرسید: اسلحه پیامبران چیست؟ حضرت فرمود: دعا
*امام صادق علیه السلام در روایتی می فرماید: «اکثِرْ مِنَ الدُّعا فَانَّهُ مِفْتاحُ کلِّ رَحْمَهٍ وَ نَجاحُ کلِّ حاجَهٍ وَ لا ینالُ ما عِنْدَ اللَّهِ الَّا بِالدُّعا ؛ زیاد دعا کنید و در خواندن خدا اصرار کنید؛ زیرا کلید تمام رحمت ها و عامل پیروزی در هر حاجتی دعاست؛ نعمت ها و برکاتی که نزد خداوند است، بدون دعا به کسی نمی رسد،
البته معمولا وقتی این احادیث را میخوانیم بلا فاصله می پرسند : ما از خدا میخواهیم اما خدا اجابت نمی کند . اجازه بدهید این سوال را با یک روایت جواب بدهم.

چرا بعضی دعاها اجایت نمی‌شوند

*شخصی نزد امام آمد. گفت: آقا مگر خدا نفرموده که «ادْعُونی‏ أَسْتَجِبْ لَکُمْ»(غافر/۶۰) شما دعا کنید، من مستجاب می‌کنم. این آیه‌ی قرآن است؟ گفت: بله. گفت: ما که هرچه دعا کردیم مستجاب نشد. علّامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: «این أدعونی یا أدعویش» یک چیزی دارد. یا نیت، چیزی دارد. چون «أدعو» یعنی دعا، دعا یعنی چه؟ دعا به معنی خیر خواستن است. گاهی وقت‌ها چیزهایی که ما دعا می‌کنیم واقعاً خیر نیست. خیال می‌کنیم.

*حضرت موسی علیه السلام فقیری را دید که از شدت تهیدستی، برهنه روی ریگ بیابان خوابیده است. چون نزدیک آمد، او عرض کرد: ای موسی! دعا کن تا خداوند متعال معاش اندکی به من بدهد که از بی تابی، جانم به لب رسیده است.
موسی برای او دعا کرد و از آنجا (برای مناجات به کوه طور) رفت. چند روز بعد، موسی علیه السلام از همان مسیر باز می گشت دید همان فقیر را دستگیر کرده اند و جمعیتی بسیار در گرداواجتماع نموده اند، پرسید: چه حادثه ای رخ داده است؟
حاضران گفتند: تا به حال پولی نداشته تازه گی مالی بدست آورده و شراب خورده و عربده و جنگجوئی نموده و شخصی را کشته است. اکنون او را دستگیر کرده اند تا به عنوان قصاص، اعدام کنند!
خداوند در قرآن می فرماید: (اگر خدا رزق را برای بندگانش وسعت بخشد، در زمین طغیان و ستم می کنند)
پس موسی علیه السلام به حکمت الهی اقرار کرد، و از جسارت و خواهش خود استغفار و توبه نمود
فقر برای این جوان لازم بود . گاهی ظاهر یک مطلب بد است اما باطن آن خوب است .
*«ادْعُونی‏ أَسْتَجِبْ لَکُمْ»(غافر/۶۰)
«نی» یعنی چه؟ یعنی «فقط ازمن» خدا می‌گوید: اگر فقط از من بخواهی به تو می‌دهم. ما گاهی وقت‌ها یک الهی می‌گوییم و صد تا به ناکس و کس دیگر می‌گوییم.
می گوید: اگر هم خیر بخواهی، فقط از من بخواهی من مستجاب می‌کنم. پس چیزهایی که مستجاب نمی‌کنم یا واقعاً خیر نیست و تو خیال می‌کنی که خیراست. یا اینکه خیر است ولی تو یک اللّه گفتی و پیش صد تا کس و ناکس هم رفتی.
*از جمله چیزهائى که خداوند متعال بر یکى از پیامبران وحى فرستاد این بود که فرمود: َ عِزَّتِی وَ جَلَالِی لَأُقَطِّعَنَ‏ أَمَلَ کُلِّ مُؤَمِّلٍ غَیْرِی بِالْإِیَاسِ
به عزت و جلالم سوگند! که هر کس به غیر من دل ببندد، امیدش را مبدل به یأس مى‏کنم و بر تنش لباس مذلّت مى‏پوشانم و از فضل و گشایش خود، دورش می‌سازم».
*حضرت یوسف علیه السلام پسری سیزده چهارده ساله بود وقتی برادرانش خواستند او را به چاه بیندازند لب چاه شروع به خندیدن کرد به او گفتند: «این چه جای خنده است؟» گفت: «زمانی من پسر سیزده چهارده ساله به شما که ده برادر قوی هستید، نگاه کردم گفتم: به به! با وجود این برادران چه کسی می‌تواند به من بگوید: بالای چشمت ابروست! دیگر نان من در عسل و روغن است با وجود این برادران قوی دیگر غصه‌ای ندارم حالا می‌بینم به همان برادرانی که تکیه کردم همان‌ها می‌خواهند مرا به چاه بیندازند!
*کودکان به هنگام خطر اول صدای مادر می¬زنند . گریه میکنند . بغل هیچ کس دیگه ای هم نمیروند کاش ما هم هنگام خطر و مشکل خدا را صدا میزدیم.

دعا در زمان خاص به ویژه لیله الرغائب

دعا همیشه و همه جا خوب است اما در بعضی از زمانها توصیه بیشتری شده است یکی از آن زمانها اولین شب جمعه ماه رجب است .

رسول خدا صلی الله علیه وآله و آله و سلّم فرمودند :

لاتَغْفُلُوا عَنْ لَیْلَهِ أَوَّلِ جُمُعَهٍ مِنْهُ فَإِنَّهَا لَیْلَهٌ تُسَمِّیهَا الْمَلَائِکَهُ لَیْلَهَ الرَّغَائِبِ‏…

از اولین شب جمعه ماه رجب غفلت نکنید، که همانا شبی است که ملائکه آنرا لیله الرغائب نامیده اند.(رغائب جمع رغیبه به معناى آن عطاها و پاداشهاى بسیار ارجمند و سَمین از ناحیه خداوند بر بندگان است، نه به معناى شب آرزوها)

هرگاه ثلث (یک سوم) شب سپری شد تمامی ملائکه زمین و آسمان در کعبه و حوالی آن جمع شده، خداوند به آنها می‌فرماید: ای ملائکه‌ من، هر چه می‌ خواهید از من درخواست کنید،

ملائکه می‌ گویند: درخواست ما این است که روزه داران ماه رجب را مورد مغفرت و بخشش قرار دهی.

خداوند می ‌فرماید: دعای شما را اجابت کردم.

سپس رسول خدا شروع کردند به بیان اعمال لیله الرغائب:

در این شب ملائک بر زمین نزول می کنند. برای این شب عملی از رسول خدا(ص) نقل شده که فضیلت بسیاری دارد و بدین قرار است:

روز پنج شنبه اول ماه ـ در صورت امکان و بلامانع بودن ـ روزه گرفته شود. چون شب جمعه شد، بین نماز مغرب و عشا، دوازده رکعت نماز اقامه شود که هر دو رکعت به یک سلام ختم می شود و در هر رکعت یک مرتبه سوره حمد، سه مرتبه سوره قدر، دوازده مرتبه سوره توحید خوانده شود. و چون دوازده رکعت به اتمام رسید، هفتاد بار ذکر «اللّهم صلّ علی محمّد النّبی الاُمّی و علی آله» گفته شود. پس از آن در سجده هفتاد بار ذکر «سبّوحٌ قدّوسٌ ربّ الملائکه والرّوح» گفته شود. پس از سر برداشتن از سجده، هفتاد بار ذکر «ربّ اغفر و ارحم و تجاوز عمّا تعلم إنّک انت العلیّ الأعظم» گفته شود. در اینجا می توان حاجت خود را از خدای متعال درخواست نمود. ان شاء الله به استجابت می رسد.

پیامبر اکرم(ص) در فضیلت این نماز می فرماید: کسی که این نماز را بخواند، شب اول قبرش خدای متعال ثواب این نماز را با زیباترین صورت و با روی گشاده و درخشان و با زبان فصیح به سویش می فرستد. پس او به آن فرد می گوید: ای حبیب من، بشارت بر تو باد که از هر شدت و سختی نجات یافتی. میّت می پرسد تو کیستی؟ به خدا سوگند که من صورتی زیباتر از تو ندیده ام و کلامی شیرین تر از کلام تو نشنیده ام و بویی، بهتر از بوی تو نبوییده ام. آن زیباروی پاسخ می دهد: من ثواب آن نمازی هستم که در فلان شب از فلان ماه از فلان سال به جا آوردی. امشب به نزد تو آمده ام تا حقّ تو را ادا کنم و مونس تنهایی تو باشم و وحشت را از تو بردارم و چون در صور دمیده شود و قیامت بر پا شود، من سایه بر سر تو خواهم افکند.
ان شاالله بتوانیم اگر حتی موفق نشدیم به خواندن نماز بتوانیم ساعاتی را با خدای متعال خلوت کنیم و دعاهای خودمان را از خدا بخواهیم

توسل و ذکر مصیبت

*دعا اینقدر برای امام حسین علیه السلام مهم بوده که یک شب عاشوراش را به تاخیر می اندازند تا با خدا مناجات کنند و دعا کنی می فرمایند انی احب الدعاء ؛ عباسش می فرماید عباسم برو از این ها یک شب دیگه فرصت بگیر تا شبی دیگر رو مناجات کنیم روای می گه وقتی نزدیک گودی قتلگاه شدم دیدم آقا زیر لب می فرماید الهی راضیا بقضائک تسلیما لامرک …

 

.